ఖర్తుమ్ : కోకా-కోలా నుండి స్వీట్స్ వరకు ప్రతిదానిలోనూ ఉపయోగించే కీలక ముడి పదార్థమైన గమ్ అరబిక్, సూడాన్లోని తిరుగుబాటుదారుల ఆధీనంలో ఉన్న ప్రాంతాల నుండి ఎక్కువగా అక్రమ రవాణా అవుతోంది. ఇది పాశ్చాత్య కంపెనీలు తమ సప్లై-చైన్ వ్యవస్థను సంఘర్షణ నుండి రక్షించడానికి చేస్తున్న ప్రయత్నాలను క్లిష్టతరం చేస్తుందని వ్యాపారులు, పరిశ్రమ వర్గాలు చెబుతున్నాయి.
ప్రపంచంలోని గమ్ అరబిక్లో దాదాపు 80% సూడాన్ ఉత్పత్తి చేస్తుంది, ఇది అకాసియా చెట్ల నుండి సేకరించిన సహజ పదార్ధం, దీనిని లోరియల్ కంపెనీ లిప్స్టిక్లు, నెస్లే పెట్ఫుడ్తో సహా సామూహిక-మార్కెట్ ఉత్పత్తులలో పదార్థాలను కలపడానికి, చిక్కగా చేయడానికి విస్తృతంగా ఉపయోగిస్తారు.
పారామిలిటరీ రాపిడ్ సపోర్ట్ ఫోర్సెస్ (RSF), ఏప్రిల్ 2023 నుండి సుడాన్ జాతీయ సైన్యంతో యుద్ధం చేస్తోంది., గత సంవత్సరం చివర్లో పశ్చిమ సూడాన్లోని కోర్డోఫాన్, డార్ఫర్లోని ప్రధాన గమ్-కోత ప్రాంతాల నియంత్రణను తమన ఆధీనంలోకి తెచ్చుకుంది.
అప్పటి నుండి, సుడాన్ వ్యాపారులు RSFకి రుసుము చెల్లించి తెచ్చుకుంటున్నారు. అంతేకాదు ముడి ఉత్పత్తి, సరైన ధృవీకరణ లేకుండా సూడాన్ పొరుగు దేశాలకు చేరుకుంటుందని, గమ్ అరబిక్ వ్యాపారంలో ప్రత్యక్షంగా పాల్గొంటున్న సూడాన్లోని ఎనిమిది మంది ఉత్పత్తిదారులు… కొనుగోలుదారులతో జరిగిన సంభాషణల ప్రకారం తెలిసింది.
గమ్… అనధికారిక సరిహద్దు మార్కెట్ల ద్వారా కూడా ఎగుమతి చేస్తున్నారని ఇద్దరు వ్యాపారులు రాయిటర్స్తో చెప్పారు. దీనిపై RSF ప్రతినిధి మాట్లాడుతూ, దళం గమ్ అరబిక్ వాణిజ్యాన్ని రక్షించిందని, చిన్న రుసుములను మాత్రమే వసూలు చేసిందని, ఏదైనా చట్టాన్ని ఉల్లంఘించడం గురించి మాట్లాడటం పారామిలిటరీ సమూహానికి వ్యతిరేకంగా ప్రచారం అని అన్నారు. గత నెలలో, RSF నియంత్రణలో ఉన్న సూడాన్లోని కొన్ని ప్రాంతాలలో సమాంతర ప్రభుత్వాన్ని స్థాపించే అనుబంధ సమూహాలతో ఒక ఒప్పందంపై సంతకం చేసింది.
ఇటీవలి నెలల్లో, చాడ్, సెనెగల్, ఈజిప్ట్, దక్షిణ సూడాన్ వంటి దేశాలలోని వ్యాపారులు గమ్ అరబిక్ను చౌక ధరలకు అందించడం ప్రారంభించారు. ఇది సంఘర్షణ రహితంగా ఉందని, వ్యాపారులు సంప్రదించిన ఇద్దరు కొనుగోలుదారులు రాయిటర్స్తో చెప్పారు.
గమ్ అరబిక్ను ఉత్పత్తి చేసే అకాసియా చెట్లు ఆఫ్రికాలోని శుష్క సాహెల్ ప్రాంతంలో – ‘గమ్ బెల్ట్’ లో విస్తారంగా పెరుగుతాయి, సుడాన్ దేశంలో ఉన్న విస్తృతమైన తోటల కారణంగా ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద ఎగుమతిదారుగా మారింది.
సింగపూర్కు చెందిన ప్రత్యేక ఆహార పదార్థాల సరఫరాదారు ఎకో-అగ్రిలో గ్లోబల్ మార్కెటింగ్ స్పెషలిస్ట్ హెర్వ్ కానెవెట్ మాట్లాడుతూ… గమ్ సరఫరా ఎక్కడి నుండి వస్తుందో గుర్తించడం చాలా కష్టం అని, చాలా మంది వ్యాపారులు తమ ఉత్పత్తి అక్రమంగా రవాణా అయిందో లేదో చెప్పలేరు. “నేడు, సూడాన్లో ఉత్పత్తయ్యే గమ్ అంతా అక్రమంగా రవాణా అవుతుందని నేను చెబుతాను” అని ఆయన అన్నారు.
అసోసియేషన్ ఫర్ ఇంటర్నేషనల్ ప్రమోషన్ ఆఫ్ గమ్స్ (AIPG), ఒక పరిశ్రమ లాబీ, జనవరి 27న ఒక బహిరంగ ప్రకటనలో “గమ్ (అరబిక్) సప్లై చైన్ పోటీ (సుడాన్) శక్తుల మధ్య సంబంధాలకు ఎటువంటి ఆధారాలు కనిపించడం లేదు” అని తెలిపింది.
అంతర్యుద్ధం కారణంగా సుడాన్ నుండి దిగుమతులు తగ్గిపోయాయని, దాని సరఫరా గొలుసుపై సంఘర్షణ ప్రభావాన్ని తగ్గించడానికి ముందస్తు చర్యలు తీసుకోవాలని నెక్సిరా రాయిటర్స్తో తెలిపింది, ఇందులో పది ఇతర దేశాలకు సోర్సింగ్ను విస్తరించడం కూడా ఉంది.
భద్రతా కారణాల దృష్ట్యా పేరు చెప్పడానికి ఇష్టపడని ఒక కొనుగోలుదారు, అనుమానాస్పద గమ్ వ్యాపారులు తనను ఎలా సంప్రదించారో వివరించాడు. “నేను (అకాసియా) సీయల్ క్లీన్ చేసిన ఓపెన్ పరిమాణాలను షిప్పింగ్ కోసం సిద్ధంగా ఉంచాను” అని రాయిటర్స్ సమీక్షించిన ఒక వాట్సాప్ సందేశంలో చౌకైన గమ్ అరబిక్ రకం సీయల్ గమ్ను అందిస్తున్నానని చెప్పాడు.
ఈ సందర్భంగా సూడాన్ వెలుపల ఉన్న ఒక హోల్సేల్ కొనుగోలుదారు రాయిటర్స్తో మాట్లాడుతూ, ఈ గమ్ ఇప్పుడు కెన్యాలోని మొంబాసా, దక్షిణ సూడాన్ రాజధాని జుబా ద్వారా ఎగుమతి అవుతోంది . అక్రమ మూలం కలిగిన అరబిక్ గమ్ ఆన్లైన్లో కూడా అమ్మకానికి కనిపించింది. ప్రస్తుతం బ్రిటన్లో శరణార్థిగా ఉన్న సుడానీస్ గమ్ ప్రాసెసర్ ఇసామ్ సిద్దిగ్, 2023 ఏప్రిల్లో మూడు సూట్కేసుల గమ్ను లాక్కుని పారిపోయిన తర్వాత ఖార్టూమ్లోని తన గిడ్డంగులపై RSF దాడి చేసిందని రాయిటర్స్తో చెప్పాడు.