న్యూఢిల్లీ : ఇరాన్-ఇజ్రాయెల్ యుద్ధం పశ్చిమాసియా భౌగోళిక, రాజకీయాల్లో కొత్త అధ్యాయానికి నాంది పలికింది, ఈ ప్రాంతంలో చాలా కాలంగా ఉన్న అపోహలను బద్దలు కొట్టి, ఈ ప్రాంతంలో కొత్త శక్తిగా అవతరించింది. ఇజ్రాయెల్‌ను సాంకేతికంగా ఉన్నతమైందని, సైనికపరంగా ఆధిపత్య శక్తిగా పరిగణించినప్పటికీ, ఇటీవలి యుద్ధంలో దాని రక్షణ వ్యవస్థల డొల్లతనం బహిర్గతం చేసింది.
మరోవైపు ఇరాన్…అమెరికా-ఇజ్రాయెల్ నేతృత్వంలోని బహుముఖ సైనిక, దౌత్య దాడి నుండి బయటపడటమే కాకుండా, దాని నాయకత్వం చెక్కుచెదరలేదు. క్షిపణి కార్యక్రమం కార్యాచరణ, భౌగోళిక రాజకీయ ప్రభావాన్ని పెంచడంలో తోడ్పడింది.
ఇరాన్ నాయకత్వాన్ని తొలగించడంలో వైఫల్యం
ట్రంప్ బెదిరింపులు, భారీగా దాడులు ఉన్నప్పటికీ, సుప్రీం లీడర్ ఖమేనీని పదవీచ్యుతుని చేయడంలో విజయం దక్కలేదు. దౌత్య మార్గాలను అనుసరించి కాల్పుల విరమణ ప్రకటన మాత్రం చేయగలిగింది. పాలనలో ఎటువంటి మార్పు జరగలేదు.
అణు కార్యక్రమం రద్దు కాలేదు
అమెరికా, ఇజ్రాయెల్ అనేక యురేనియం-శుద్ధి కేంద్రాలపై (ఫోర్డో, నాటాంజ్, ఇస్ఫహాన్) బాంబు దాడి చేశాయి. ఇరాన్ అణు కేంద్రాలను నిర్మూలించామని ట్రంప్ పేర్కొన్నారు, కానీ స్వతంత్ర, అంతర్జాతీయ సంస్థలు దీనిని నిర్ధారించలేదు. ఇరాన్ ఇప్పటికీ అణు సామర్థ్యాలను కలిగి ఉంది.
క్షిపణి కార్యక్రమం చెక్కుచెదరలేదు
ఇరాన్ తన బాలిస్టిక్ క్షిపణి దళాలను నిలుపుకుంది. వాస్తవానికి, వారు వాటిని ఉపయోగించారు – ఇజ్రాయెల్, అల్-ఉదీద్ వైమానిక స్థావరంపై బహుళ రాకెట్లను ప్రయోగించారు. కాబట్టి క్షిపణి కార్యక్రమం పనిచేస్తూనే ఉంది.
ఇరాన్ లోపల ప్రజా తిరుగుబాటు లేదు
ఈ దాడుల వల్ల దేశీయ తిరుగుబాటు చెలరేగినట్లు ఎటువంటి ఆధారాలు లేవు. దీనికి విరుద్ధంగా, ఇరాన్ నాయకత్వం దృఢంగా ఉంది. ఇరాన్ ప్రభుత్వంపై వ్యతిరేక నిరసనలు జరగలేదు.
షరతులు లేని లొంగుబాటు కుదరదు
ఇరాన్ అధికారులు బేషరతుగా లొంగుబాటు ఆలోచనను స్పష్టంగా తిరస్కరించారు. ఇజ్రాయెల్ అలా చేస్తేనే వారు దాడిని ఆపేస్తారని, అది కూడా తాత్కాలికంగా మాత్రమేనని ఇరాన్ విదేశాంగ మంత్రి అరాఘ్చి అన్నారు.
రక్షణ/నిరోధక దళాలు
ఇజ్రాయెల్ దాడుల్లో హిజ్బుల్లా, హౌతీలు, ఇరాన్ స్వంత సైన్యం చెక్కుచెదరలేదు. ఇరాన్ ఇప్పటికీ అసమాన సామర్థ్యాలను కలిగి ఉందని విశ్లేషకులు హెచ్చరిస్తున్నారు.
ఇరాన్ గొంతుకు చట్టబద్ధత
ఇప్పుడు అమెరికా దళాలను నేరుగా ఎదర్కోగలమని ఇరాన్ ప్రపంచానికి చూపించింది. దీంతో భవిష్యత్తులో దౌత్య, వ్యూహాత్మక సంభాషణలలో ఇరాన్ గొంతుకు మద్దతు లభిస్తుందని ఆశిస్తోంది.
ఇజ్రాయెల్ అజేయం కాదు
ఇటీవలి యుద్ధానికి ముందు, ఇజ్రాయెల్ ఒక ఆధిపత్య ప్రాంతీయ శక్తిగా పరిగణించారు, దాని అధునాతన సైనిక సామర్థ్యాలు, సాంకేతిక ఆధిపత్యం ద్వారా బలపడింది. అయితే, విజయవంతమైన ఇరానియన్ క్షిపణి దాడులు ఆ అవగాహనను ప్రాథమికంగా మార్చాయి. ఇరాన్ సమన్వయ దాడులు రాజధాని టెల్ అవీవ్, ఆర్థిక కేంద్రమైన హైఫాతో సహా ఇజ్రాయెల్ ప్రధాన నగరాల్లో విధ్వంసం సృష్టించాయి. ఈ పరిణామం ఇజ్రాయెల్ ఇమేజ్‌ను దెబ్బతీయడమే కాకుండా, ఇరాన్‌ను సమాంతర ప్రాంతీయ సూపర్ పవర్‌గా కూడా మార్చింది ఫలితంగా, ఒకప్పుడు ఇజ్రాయెల్ బలం ముందు జాగ్రత్తగా ఉన్న పొరుగు అరబ్ దేశాలు ఇప్పుడు ధైర్యంగా ఉన్నాయి. ఇజ్రాయెల్ ఇకపై తన పొరుగువారిని మునుపటిలాగే అదే విశ్వాసంతో బెదిరించలేకపోయింది.
ఇజ్రాయెల్ ఆయుధ పరిశ్రమ బలమెంత?
ఇరాన్ క్షిపణి దాడులతో… ఇజ్రాయెల్ ఎంతో గొప్పగా చెప్పుకునే ఆయుధ పరిశ్రమ విశ్వసనీయతకు కూడా తీవ్ర దెబ్బ తగిలింది. ఇరాన్ క్షిపణులు ఇజ్రాయెల్ ఐరన్‌డోమ్‌కు చిల్లులు పెట్టాయి. ఐరన్ బీమ్, US సరఫరా చేసిన పేట్రియాట్ PAC-2, PAC-3 వ్యవస్థలు కూడా ఉన్నాయి. ఈ రక్షణ వ్యవస్థల ప్రభావం చాలా కాలంగా సాటిలేనిదిగా మార్కెట్ చేశారు, కానీ గణనీయమైన నష్టం, పౌర ప్రాణనష్టాలను నివారించడంలో వాటి వైఫల్యం చాలా మంది వాటి వాస్తవ పనితీరును ప్రశ్నించేలా చేసింది. ఒకప్పుడు ఇజ్రాయెల్ ఆయుధాలు సైనిక ఆవిష్కరణల నమూనాగా పరిగణించగా ఇప్పుడు అంతర్జాతీయంగా సందేహాలను ఎదుర్కొంటోంది.
సురక్షిత స్వర్గధామం…
జూన్ 13 వరకు, ఇజ్రాయెల్ యూదులకు ప్రపంచంలోనే అత్యంత సురక్షితమైన ప్రదేశంగా పరిగణించారు. భద్రత, హింస లేని భవిష్యత్తు కోసం ప్రపంచవ్యాప్తంగా లక్షలాది మంది వలస వచ్చిన అభయారణ్యంగా పేరుపొందింది. ఇజ్రాయెల్ యూదుల తరతరాలు తమ గడ్డపై పూర్తి స్థాయి యుద్ధాన్ని అనుభవించకుండానే పెరిగారు. ఇజ్రాయెల్ చరిత్రలో మొదటిసారిగా, ప్రధాన నగరాలు సూపర్‌సోనిక్, హైపర్‌సోనిక్ క్షిపణుల దాడికి గురైనప్పుడు ఆ భ్రమ తొలగిపోయింది. మానసిక ప్రభావం చాలా తీవ్రంగా ఉంది. యూదుల భద్రతకు కేంద్రంగా భావించిన ప్రదేశాన్ని ఇప్పుడు చాలా మంది అంతగా సురక్షితం కాదని భావిస్తున్నారు.
ప్రారంభమైన సామూహిక వలసలు
సంఘర్షణ తీవ్రమవడంతో, ఇజ్రాయెల్ జనాభాలోని కొన్ని వర్గాలలో భయాందోళనలు చెలరేగాయి. సముద్రం ద్వారా, సినాయ్ ఎడారి ద్వారా, విమాన ప్రయాణం ద్వారా అందుబాటులో ఉన్న అన్ని మార్గాలను ఉపయోగించి వేలాది మంది ఇజ్రాయెల్ వాసులు దేశం నుండి పారిపోవడం ప్రారంభించారు. ఒకప్పుడు ఇదే తమ భూమి అంటూ తిరిగి వచ్చే యూదులకు ఇప్పుడు భయం, తిరోగమన భూమిగా మారింది.
ఇజ్రాయెల్‌కు $12 బిలియన్ల నష్టం
ఇరాన్‌తో 12 రోజుల యుద్ధం నుండి ఇజ్రాయెల్ $12 బిలియన్ల ప్రత్యక్ష నష్టాలను చవిచూసిందని, అంచనాలు $20 బిలియన్లకు పెరిగే అవకాశం ఉందని ఇజ్రాయెల్ మీడియా నివేదికలు చెబుతున్నాయి. ఈ నష్టాలలో సైనిక ఖర్చులు, మౌలిక సదుపాయాల నష్టం, పరిహార చెల్లింపులు ఉన్నాయి. ఇజ్రాయెల్ ఖజానా ఇప్పటికే 22 బిలియన్ షెకెల్స్ (సుమారు $6.46 బిలియన్) నష్టాలను భరించింది, అయితే సైన్యం ఆయుధాల నిల్వలను తిరిగి నింపడానికి, క్షిపణి నిరోధకాలను కొనుగోలు చేయడానికి, రిజర్వ్ దళాలను కూడబెట్టేందుకు అదనంగా 40 బిలియన్ ఇజ్రాయెలీ షెకెళ్లు అవసరం అంటున్నారు.
