అరబ్ దేశాల్లో ఒక సంవత్సరంలో వృథా అయిన ఆహారం విలువ…. గాజాలో నెలకొన్న కరువు సంక్షోభాన్ని పరిష్కరించడానికి సరిపోతుంది. అంతేకాదు ఈ మొత్తంతో గాజాను పునర్నిర్మించగలం. జెరూసలేం, పాలస్తీనా స్వాతంత్య్రాన్ని కూడా సాధించగలమని గణాంకాలు చెబుతున్నాయి.
ఒకవైపు 600 రోజులకు పైగా ప్రపంచాన్ని ఆశ్చర్యపరుస్తున్న, ఇజ్రాయెల్‌కు భారీ సైనిక, రాజకీయ, ఆర్థిక నష్టాలను కలిగించిన వీరోచిత పోరాట బడ్జెట్ కొన్ని వందల మిలియన్ డాలర్లకు మించి లేదు. మరోవైపు, 2024లో మన అరబ్ ప్రపంచం వృథా చేసిన ఆహారం, మిగిలిపోయిన వాటి విలువ దాదాపు 150 బిలియన్ డాలర్లు. అంటే, ప్రతిఘటనకు ఖర్చు చేసిన దానికంటే 150 రెట్లు ఎక్కువ.
ఈ వ్యాసంలో, ధూమపానంపై వృథా అవుతున్న బిలియన్ల డాలర్లు, వినోదం, సంగీతం, క్రీడలు, ఆటగాళ్ల కొనుగోలుపై ఖర్చు చేస్తున్న పదుల బిలియన్ల డాలర్ల గురించి మనం మాట్లాడటం లేదు. అలాగే, ట్రంప్ పర్యటనలో ఇక్కడి నుంచి పోగు చేసుకున్న అపారమైన డబ్బు ($3.2 ట్రిలియన్లు) గురించి కూడా చర్చించడం లేదు. ఈ భారీ మొత్తం గాజా వెయ్యి సంవత్సరాల బడ్జెట్‌ను పూరించడానికి, ఇజ్రాయెల్ పథకాలను సమూలంగా పెకిలించడానికి కూడా సరిపోతుంది.
అరబ్ ప్రపంచంలో ఆహార వృథా
ఐక్యరాజ్యసమితి పర్యావరణ కార్యక్రమం కింద ఉన్న ఫుడ్ వేస్ట్ ఇండెక్స్ 2024లో విడుదల చేసిన నివేదిక ప్రకారం, అరబ్ దేశాలు అత్యధికంగా ఆహారాన్ని వృథా చేసే దేశాలలో ఒకటి. ఈ నివేదిక, ‘వరల్డ్ పాపులేషన్ రివ్యూ’ వెబ్‌సైట్ నుంచి సేకరించిన గణాంకాల ప్రకారం, ఈ దేశాల్లో వృథా అయిన మొత్తం ఆహారం దాదాపు 5 కోట్లకు పైగా మెట్రిక్ టన్నులు.
ఈ నివేదిక ప్రకారం 2024లో ఈజిప్టులో 18.1 మిలియన్ టన్నుల ఆహారం వృథా అయ్యింది, అంటే తలసరి 155 కిలోలు. ఇరాక్‌లో 6.4 మిలియన్ టన్నులు (తలసరి 138 కిలోలు), సౌదీ అరేబియాలో 3.8 మిలియన్ టన్నులు (తలసరి 112 కిలోలు) వృథా అయ్యాయి. అల్జీరియాలో 5.1 మిలియన్ టన్నులు (తలసరి 108 కిలోలు), మొరాకోలో 4.2 మిలియన్ టన్నులు (తలసరి 111 కిలోలు), యునైటెడ్ అరబ్ ఎమిరేట్స్ లో 9,30,000 టన్నులు (తలసరి 99 కిలోలు), ట్యునీషియాలో 2.1 మిలియన్ టన్నులు (తలసరి 173 కిలోలు), కువైట్‌లో 4,20,000 టన్నులు (తలసరి 99 కిలోలు), జోర్డాన్‌లో 1.1 మిలియన్ టన్నులు (తలసరి 98 కిలోలు) వృథా అయ్యాయి.
ఆందోళన కలిగించే విషయం ఏమిటంటే, 2021తో పోలిస్తే 2024లో ఆహార వృథా చాలా పెరిగింది. ఉదాహరణకు, 2021లో ఈజిప్టులో తలసరి ఆహార వృథా 82 కిలోలు, ఇరాక్‌లో 109 కిలోలు, ట్యునీషియాలో 88 కిలోలు. సమాచారాన్ని సేకరించి, విశ్లేషించే పద్ధతుల్లో మెరుగుదల వల్ల ఈ వ్యత్యాసం వచ్చి ఉండవచ్చు, కానీ రెండు సంవత్సరాల్లోనూ ఆహార వృథా భారీ స్థాయిలో జరిగింది అనేది వాస్తవం.
అన్ని అరబ్ దేశాల వివరాలను ఇక్కడ వివరించడం సాధ్యం కాదు. 2021, 2024 గణాంకాల పోలికపై ఆసక్తి ఉన్నవారు ‘వరల్డ్ పాపులేషన్ రివ్యూ’ వెబ్‌సైట్‌లో ‘ఫుడ్ వేస్ట్’ కింద చూడవచ్చు.
విశ్వసనీయ వనరుల ప్రకారం, సౌదీ అరేబియాలో ఆహార వృథా విలువ సుమారు 40 బిలియన్ సౌదీ రియాల్స్, ఇది దాదాపు $10.65 బిలియన్ డాలర్లకు సమానం. యునైటెడ్ అరబ్ ఎమిరేట్స్ లో ఈ విలువ దాదాపు $3.5 బిలియన్ డాలర్లకు సమానం. చాలా అరబ్ దేశాలలో వృథా అయిన ఆహార విలువకు సంబంధించిన గణాంకాలు అందుబాటులో లేవు. కానీ సౌదీ అరేబియాలో వృథా అయిన ఒక టన్ను ఆహార విలువను అంచనా వేస్తే అది దాదాపు $2800 డాలర్లు. ఇతర అరబ్ దేశాల్లో వృథా అయిన ఆహార విలువను మనం ఖచ్చితంగా అంచనా వేయడానికి ఈ సగటు ధరను ఒక టన్నుకు $2500 డాలర్లకు తగ్గించి లెక్కిస్తే, 2024లో అరబ్ దేశాల్లో వృథా అయిన ఆహారం (దాదాపు 58.68 మిలియన్ టన్నులు) విలువ $149.2 బిలియన్ డాలర్లు అవుతుంది, ఇది చాలా ఆశ్చర్యకరమైన మొత్తం.
పై గణాంకాల ఆధారంగా కొన్ని ముఖ్యమైన విషయాలను మనం గుర్తించాలి.
అరబ్ దేశాల ప్రభుత్వాల బాధ్యత:
అరబ్ దేశాల్లో భారీగా ఆహారం వృథా కావడానికి ఆ దేశాల ప్రభుత్వాలు, వాటి విధానాలే ప్రధాన కారణం. ఈ దేశాల్లో చాలా వరకు ‘వినిమయ సంస్కృతిని’ ప్రోత్సహించడానికి ప్రయత్నిస్తున్నాయి. విలాసవంతమైన వస్తువులను అందుబాటులో ఉంచడమే అభివృద్ధిగా భావించి, దీని కోసం విస్తృతంగా మీడియా, సాంస్కృతిక వనరులను ఉపయోగిస్తున్నాయి. విలాసవంతమైన జీవితాన్ని సమతుల్యం చేయడానికి, వృథాను నివారించడానికి సమర్థవంతమైన ప్రణాళికలను రూపొందించడం వాటి ప్రాధాన్యత కాదు. దీనికి విరుద్ధంగా, అనేక అరబ్ దేశాలు పాలస్తీనీయులకు మద్దతుగా, ఇజ్రాయెల్ పథకాలను నిర్మూలించడానికి పెరుగుతున్న ఇస్లామిక్, జాతీయ భావాలకు నిరంతరం వ్యతిరేకంగా పోరాడుతున్నాయి.
పాలస్తీనాకు తమ బాధ్యతను నిర్వర్తించాయని, అంతకు మించి చేశాయని అనేక అరబ్ ప్రభుత్వాలు చెప్పుకుంటున్నప్పటికీ, మన ముందు ఉన్న గణాంకాలను పోలిస్తే, గత ఇరవై సంవత్సరాలలో ఏ అరబ్ దేశం ఇచ్చిన ఆర్థిక సహాయం కూడా ఒక సంవత్సరంలో అక్కడి చెత్తలో పడేసిన ఆహార విలువకు సమానం కాదు. ఉదాహరణకు, 22 సంవత్సరాలలో (1999-2020) పాలస్తీనాకు అత్యంత సహాయకారిగా భావించిన ఒక ధనిక అరబ్ దేశం ఇచ్చిన మొత్తం అధికారిక సహాయం దాదాపు $3.925 బిలియన్ డాలర్లు. దీనికి UNRWAకు ఇచ్చిన సుమారు $850 మిలియన్ డాలర్లను కూడా కలిపితే మొత్తం $4.775 బిలియన్ డాలర్లు అవుతుంది, ఇది ఒక సంవత్సరంలో అక్కడి చెత్తలో పడేసిన ఆహారంలో సగం కంటే కూడా తక్కువ. అదేవిధంగా, చాలా అరబ్ దేశాలు గత యాభై సంవత్సరాలలో పాలస్తీనాకు ఇచ్చిన మొత్తం ఆర్థిక సహాయం, ఒక సంవత్సరంలో వాటి చెత్తలో వృథా చేసిన ఆహార విలువ కంటే ఎక్కువగా లేదు.
మరోవైపు, ఇజ్రాయెల్‌తో సంబంధాలు పెట్టుకుని, అనేక అరబ్ ప్రభుత్వాలు డబ్బు సంపాదించడం మొదలుపెట్టాయి. గాజాను చుట్టుముట్టి ఇజ్రాయెల్ శత్రువులు కరువును విధించిన సమయంలో ఈ దేశాలు ఇజ్రాయెల్‌కు అవసరమైన వస్తువులను సరఫరా చేయడానికి భూమార్గాలను అందించాయి. కొన్ని ఇతర ప్రభుత్వాలు ప్రజల విరాళాలను అధికారిక సంస్థల ద్వారా మాత్రమే బదిలీ చేయాలని ఒత్తిడి చేయడమే కాకుండా, స్వచ్ఛంద సంస్థలను మూసివేసి, వాటి కార్యకలాపాలను నిషేధించాయి. కొన్ని దేశాలు పాలస్తీనా కోసం ప్రజలు చేసే పోరాటాన్ని నేరంగా పరిగణించాయి, దీనివల్ల ఈ రంగంలో పనిచేసేవారు చట్టపరమైన ఇబ్బందులు, జైలు శిక్షల ప్రమాదాలను ఎదుర్కొన్నారు.
అరబ్ దేశాల సంస్కృతి, అభివృద్ధి విధానాలు:
అరబ్ దేశాలు, ముఖ్యంగా సహజ వనరులు సమృద్ధిగా ఉన్నవి, నాగరికతను క్రమంగా అభివృద్ధి చేసే బదులు, వెనుకబాటుతనం నుంచి విలాసాల వైపు మళ్లాయి. ప్రజలు ఎదుర్కొంటున్న సవాళ్లను ఎదుర్కోవడానికి ప్రజలను ‘సమర్థవంతమైన మానవులుగా’ తయారుచేయడం కంటే, వినియోగదారుల, విలాసవంతమైన వాతావరణాన్ని సృష్టించడంపై దృష్టి పెట్టాయి.
ఇజ్రాయెల్‌తో సైనిక పోరాటానికి మనకు శక్తి లేకపోతే, కనీసం పాలస్తీనాకు సేవ చేయడానికి అన్ని ఆర్థిక, రాజకీయ వనరులను, మీడియా శక్తిని ఇజ్రాయెల్ ఆక్రమణకు వ్యతిరేకంగా ఉపయోగించాలి.
పాలస్తీనా ప్రతిఘటనకు సహాయం చేయడం, ఇజ్రాయెల్ పథకాన్ని ఎదుర్కోవడం మనలో ఈ బాధ్యత గురించి ఎంత నిజమైన అవగాహన ఉంది, దానిని మనం జీవితంలోని వివిధ అంశాలతో ఎలా కలుపుతాం, మన జీవనశైలి, రోజువారీ ప్రవర్తనను ఎలా ఏర్పాటు చేసుకుంటాం అనే దానిపై ఆధారపడి ఉంటుంది. ఇవన్నీ భూమికి ఖలీఫాగా ఉండటానికి అర్హత ఉన్న నిజమైన మానవుడిని సృష్టించే సమాజం యొక్క పునరుజ్జీవన పథకంతో ఏకీభవించాలి. ఇజ్రాయెల్ పథకాన్ని ఎదుర్కోవడానికి ప్రాధాన్యత, సంక్షోభాల న్యాయశాస్త్రాలను పునఃపరిశీలించాలి. విలాసవంతమైన జీవితాన్ని (ఇది నాగరిక పతనానికి స్పష్టమైన సంకేతం) విడిచిపెట్టాలి, సరళత, కష్టపడే జీవితాన్ని అలవాటు చేసుకోవాలి. ఇది లేకుండా నాగరిక ఉన్నతి సాధ్యం కాదు. వనరులు, సంపదలను మెరుగ్గా ఉపయోగించుకోవడానికి తెలిసిన క్రమబద్ధమైన, సృజనాత్మక, గంభీరమైన జీవితాన్ని స్వీకరించాలి.
చివరిగా, మనం పాలస్తీనా సమస్య (సమాజంలోని ఇతర సమస్యలు) ఆకలితో మరణానికి చేరువవుతున్న గాజా కోసం మన వ్యక్తిగత, కుటుంబ జీవితంలో కొన్ని మార్పులు తీసుకురావడం ద్వారా పనిని ప్రారంభించవచ్చు. కనీసం, మనం మన వినిమయ తత్వాన్ని మార్చుకోవచ్చు, ఆహారాన్ని వృథా చేయకుండా ఉండవచ్చు, వృథా అయిన ఆహారం విలువకు సమానమైన మొత్తాన్ని విరాళం ఇవ్వవచ్చు. మనం కొన్ని రోజులు ఉపవాసం ఉండవచ్చు, మన ఖర్చులను తగ్గించుకోవచ్చు, ఆదా చేసిన డబ్బును గాజాకు సహాయం చేయడానికి, అక్కడ అవసరాలను తీర్చడానికి, ప్రపంచవ్యాప్తంగా మన మతపరమైన సోదరుల బాధలను తగ్గించడానికి ఉపయోగించవచ్చు.

• ముహమ్మద్ ముజాహిద్, 9640622076