బెంగళూరు: లడఖ్ నుండి తమిళనాడు వరకు దేశ వ్యాప్తంగా నిన్న రాత్రి కనిపించిన అరుదైన ‘బ్లడ్‌మూన్‌’ను కోట్లాదిమంది తిలకించారు. ఈ సంపూర్ణ చంద్ర గ్రహణాన్ని చూడటానికి అంతరిక్ష పరిశీలకులు, ఖగోళ శాస్త్రజ్ఞులు చంద్రుని వైపు తమ దృష్టిని మరల్చారు.
దేశంలోని కొన్ని ప్రాంతాలలో రుతుపవన వర్షాలు కురుస్తుండటంతో మేఘావృతమైన ఆకాశంలో చంద్రుడు దాగుడుమూతలు ఆడుతుండగా రాత్రి 9:57 గంటలకు భూమి నీడ చంద్రుడిని కప్పేయడం ప్రారంభించింది. రాత్రి 11:01 గంటలకు భూమి నీడ చంద్రుడిని పూర్తిగా కప్పి, అందాల జాబిల్లిని రాగి ఎరుపు రంగులోకి మార్చింది. దీంతో అరుదైన ‘బ్లడ్‌మూన్‌’ కనిపించింది.
“రాత్రి 11.01 నుండి తెల్లవారుజామున 12.23 వరకు 82 నిమిషాల పాటు సంపూర్ణ చంద్ర గ్రహణం” ఏర్పడిందని ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఆస్ట్రోఫిజిక్స్‌లోని సైన్స్, కమ్యూనికేషన్, పబ్లిక్ ఔట్రీచ్ అండ్ ఎడ్యుకేషన్ (స్కోప్) విభాగం అధిపతి నిరుజ్ మోహన్ రామానుజం అన్నారు.
చంద్రగ్రహణాల సమయంలో చంద్రుడు ఎర్రగా కనిపిస్తాడని జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ ప్లానిటోరియం మాజీ డైరెక్టర్ బి.ఎస్. శైలజ అన్నారు. బెంగళూరు, లడఖ్, తమిళనాడులోని తమ క్యాంపస్‌లలోని టెలిస్కోప్‌లను ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఆస్ట్రోఫిజిక్స్ చంద్రుని వైపుకు తిప్పి, సంపూర్ణ చంద్రగ్రహణం పురోగతిని సోషల్ మీడియా ప్లాట్‌ఫామ్‌లలో ప్రత్యక్ష ప్రసారం చేసింది.
దేశంలోని అనేక ప్రాంతాలలో మేఘావృతమైన ఆకాశం సముద్రంలో ఆటుపోట్లను సృష్టించింది, కానీ ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఖగోళ శాస్త్ర ఔత్సాహికులు ఏర్పాటు చేసిన ప్రత్యక్ష ప్రసారాలు మేఘావృతమైన ఆకాశం కారణంగా నిరాశ చెందారు.
ఆసియా అంతటా, యూరప్, ఆఫ్రికా, పశ్చిమ ఆస్ట్రేలియాలోని కొన్ని ప్రాంతాల్లో సంపూర్ణ చంద్రగ్రహణం కనిపించింది. నిన్న ఏర్పడిన గ్రహణం 2022 తర్వాత భారతదేశంలో ఎక్కువసేపు కనిపించిన సంపూర్ణ చంద్రగ్రహణం కావడం గమనార్హం. జూలై 27, 2018 తర్వాత దేశంలోని అన్ని ప్రాంతాలో కనిపించిన మొదటి గ్రహణం కూడా కావడం ఓ విశేషం. తదుపరి సంపూర్ణ చంద్రగ్రహణం డిసెంబర్ 31, 2028న దేశంలో కనిపించనుంది.
కాగా, గ్రహణాలు చాలా అరుదు వస్తాయి. భూమి… సూర్యుడు, చంద్రుని మధ్యకు వచ్చి… చంద్రుని ఉపరితలంపై దాని నీడను పడినప్పుడు చంద్రగ్రహణం సంభవిస్తుంది. సూర్యగ్రహణాల మాదిరిగా కాకుండా, సంపూర్ణ చంద్రగ్రహణాన్ని గమనించడానికి ప్రత్యేక పరికరాలు అవసరం లేదు. కంటితో, బైనాక్యులర్లు లేదా టెలిస్కోప్‌తో సురక్షితం.
భారతదేశంలో, చంద్రగ్రహణాలు అనేక మూఢనమ్మకాలతో ముడిపడి ఉన్నాయి. ప్రజలు ఆహారం, నీరు,శారీరక శ్రమకు దూరంగా ఉంటారు, ” ప్రతికూల శక్తి” గురించి భయపడతారు. కొందరు గ్రహణాలు “గర్భిణీ స్త్రీలకు, వారి పుట్టబోయే పిల్లలకు హానికరం” అని కూడా నమ్ముతారు.
అయితే, చంద్రగ్రహణాలు కేవలం నీడ దృగ్విషయం అని, ఆర్యభట్టు కాలానికి చాలా కాలం ముందే అర్థం చేసుకున్నాయని, “ప్రజలకు లేదా జంతువులకు ఎటువంటి ప్రమాదం కలిగించవని” ఖగోళ శాస్త్రవేత్తలు అంటున్నారు.
దురదృష్టవశాత్తు, కొన్ని అశాస్త్రీయ నమ్మకాలు గత గ్రహణాల సమయంలో దురదృష్టకర సంఘటనలకు దారితీశాయి, ఇవి శాస్త్రీయ అవగాహన అవసరాన్ని నొక్కి చెబుతున్నాయి. ఈ అద్భుతమైన ఖగోళ దృశ్యాన్ని ఆస్వాదిస్తూ బయటకు వెళ్లి తినడం పూర్తిగా సురక్షితం అని ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఆస్ట్రోఫిజిక్స్‌లోని సైన్స్, కమ్యూనికేషన్, పబ్లిక్ ఔట్రీచ్ అండ్ ఎడ్యుకేషన్ (స్కోప్) విభాగం అధిపతి నిరుజ్ మోహన్ రామానుజం అన్నారు.
