పాట్నా: బీహార్‌లో ఓటర్ల జాబితాల స్పెషల్ ఇంటెన్సివ్ రివిజన్ (SIR) పూర్తయిన తర్వాత భారత ఎన్నికల సంఘం (ECI) విడుదల చేసిన తుది ఓటర్ల జాబితా సమాధానాల కంటే ఎక్కువ ప్రశ్నలను లేవనెత్తింది. ఇంకా చాలా మంది చేర్పులు, తొలగింపులను అర్థం చేసుకోవడానికి ఇప్పటికీ ఇబ్బంది పడుతున్నారు. SIR ప్రక్రియలో సుమారు 4.7 మిలియన్ల ఓటర్లను తొలగించినట్లు వెల్లడించింది. ఎన్నికల కమిషన్ ఏ ఇతర వివరాలను పంచుకోలేదు.
అయితే, బీహార్ చీఫ్ ఎలక్టోరల్ ఆఫీసర్ (CEO) వెబ్‌సైట్ ప్రకారం…SIR తర్వాత, కనీసం 2009 నుండి జనవరి 2025 వరకు అత్యంత వివరణాత్మక, బహుళ-ఫార్మాట్ డేటాను విడుదల చేసిందని చూపిస్తుంది.
కానీ, డేటా బహిర్గతం విధానంలో ఈ స్పష్టమైన వ్యత్యాసం ఎన్నికల కమిషన్ పారదర్శకత గురించి తీవ్రమైన ప్రశ్నలను లేవనెత్తుతుంది. ముఖ్యంగా లక్షలాది మంది ఓటర్లు ప్రభావితమైనప్పుడు,రాజకీయ పార్టీలు, ఎన్నికల పర్యవేక్షణ అధికారుల ఓటర్ల జాబితా తొలగింపు ప్రక్రియ విశ్వసనీయత గురించి ఆందోళనలను లేవనెత్తుతోంది.
పారదర్శకతకు పూర్వస్థితి
బీహార్ CEO వెబ్‌సైట్‌పై చేసిన ఒక చిన్న పరిశోధన, గతంలో, ECI దాని సాధారణ SR కోసం ప్రతి సంవత్సరం నిర్వహించే అత్యంత వివరణాత్మక డేటా బహిర్గతం ప్రమాణానికి కట్టుబడి ఉందని నిర్ధారిస్తుంది. ఈ డేటా బహుళ, అధునాతన ఫార్మాట్లలో విడుదల చేశారు. ఇది పూర్తి స్పష్టతను అందిస్తుంది, ప్రజల పరిశీలనకు వీలు కల్పిస్తుంది. బీహార్ CEO పూర్తి పారదర్శకత కోసం రూపొందించిన ఎనిమిది విభిన్న ఫార్మాట్లలో ఓటర్ల జాబితా మార్పులను వర్గీకరించే సంవత్సర వారీగా, వివరణాత్మక డేటాసెట్‌లను విడుదల చేసింది.
ఈ ఫార్మాట్లలో ఏముంది?
- నియోజకవర్గాల వారీగా లింగ నిష్పత్తి: సవరణకు ముందు,తరువాత ప్రతి నియోజకవర్గంలోని పురుష, స్త్రీ, మూడవ లింగ ఓటర్ల సంఖ్యను చూపించే సంకలన డేటాను అందించడం.
- జనాభా నిష్పత్తి: ఇది మొత్తం జనాభా (అంచనా 2025), తుది జాబితా ప్రకారం ఓటర్లు, జనాభాకు ఓటర్ల నిష్పత్తిని శాతాలలో అందిస్తుంది. ఈ డేటా ఎంత మంది అర్హత కలిగిన పౌరులు ఓటు కోసం నమోదు చేసుకున్నారో తనిఖీ చేయడానికి ఒక ప్రమాణంగా పనిచేస్తుంది. నిష్పత్తి తక్కువగా ఉంటే, చాలా తక్కువ మంది అర్హత కలిగిన ఓటర్లు నమోదు చేసుకున్నారు – ఇది ప్రజాస్వామ్యానికి మంచిది కాదు. పౌరులు నమోదు చేసుకునేలా ప్రోత్సహించడానికి ECI చర్య తీసుకోవాలని డిమాండ్ చేస్తుంది.
- వయస్సు వారీగా పంపిణీ: ఇది కీలకమైన జనాభా డేటా, సాధారణంగా 18-19, 20-29, 30-39, మొదలైనవి 80+ వరకు నిర్దిష్ట వయస్సు సమూహ స్లాబ్‌లుగా విభజించారు. విశ్లేషకులు ఒక నిర్దిష్ట వయస్సు సమూహం అసమానంగా ప్రభావితమైందో లేదో ధృవీకరించడానికి అనుమతిస్తుంది. నిర్దిష్ట అసెంబ్లీ నియోజకవర్గంలోని జనాభాను బట్టి ఏ వయస్సు సమూహంతో పని చేయాలో అర్థం చేసుకోవడానికి ఇది రాజకీయ పార్టీలకు సహాయపడుతుంది.
- చేర్పులు, తొలగింపు వివరాలు (ఫార్మాట్ 4B): పలు నిలువు వరుసలతో కూడిన గ్రాన్యులర్ వివరాలను అందించే అతి ముఖ్యమైన ఫార్మాట్ ఇది. బీహార్ SIR కోసం కూడా ECI ఈ ఫార్మాట్ కింద వివరాలను జారీ చేయాలి. వీటిలో ఉన్న వివరాలు….
-డ్రాఫ్ట్ రోల్ విడుదల తర్వాత ఫారమ్ 6 కింద దాఖలు చేసిన మొత్తం క్లెయిమ్‌ల సంఖ్య
-రోల్ ముసాయిదా ప్రచురణ తర్వాత ఫారమ్ 6లో దాఖలు చేసిన మొత్తం క్లెయిమ్‌లు, అంగీకరించిన మొత్తం క్లెయిమ్‌లు
-డ్రాఫ్ట్ ప్రచురణ డ్రాఫ్ట్ రోల్ తర్వాత ఫారమ్ 7లో దాఖలు చేసిన మొత్తం అభ్యంతరాలు
-రోల్ చివరి ప్రచురణ తర్వాత సుమోటో తొలగింపు
-రోల్ చివరి ప్రచురణ తర్వాత మొత్తం తొలగింపులు
-మరణం, బదిలీ/వలస లేదా నకిలీ EPIC సంఖ్యల కారణంగా తొలగింపుల సంఖ్య.
- నియోజకవర్గాల వారీగా EPIC & ఓటర్ల జాబితా ఫోటో కవరేజ్
- పోలింగ్ స్టేషన్ వివరాలు: ఈ ఫార్మాట్‌లో, ECI పట్టణ, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లోని పోలింగ్ స్టేషన్ల సంఖ్య గురించి వివరాలను ఇస్తుంది. ఇది ఒక భవనంలో ఒకటి కంటే ఎక్కువ పోలింగ్ స్టేషన్లు ఉన్నాయన్న విషయాన్ని చెబుతుంది.
- సాయుధ దళాల సమాచారం: నియోజకవర్గాల వారీగా కేంద్ర సాయుధ దళాలు, రాష్ట్ర సాయుధ దళాల నుండి రాష్ట్రం వెలుపల పోస్ట్ చేసిన ఓటర్లు, దేశం వెలుపల పోస్ట్ చేసిన ప్రభుత్వ ఉద్యోగులు.
- వలస కార్మికులు: బీహార్ అనేది చాలా మంది ఉద్యోగాల కోసం ఇతర రాష్ట్రాలకు వలస వెళ్ళే రాష్ట్రం. బీహార్ SIR సమయంలో, చాలా మంది ఓటర్లు బీహార్ నుండి “మారారు” కాబట్టి వారి పేర్లను డ్రాఫ్ట్ రోల్ నుండి తొలగించారు. ఈ ఫార్మాట్‌లో, ECI వివిధ విభాగాల కింద గణాంకాలను విభజించింది:
బీహార్ CEO వెబ్‌సైట్‌లో ఇప్పటికీ అందుబాటులో ఉన్న ఈ ఎనిమిది ఫార్మాట్‌లు, కమిషన్ 2009 నుండి పారదర్శకత కోసం వివరణాత్మక డేటాను పంచుకునే ఈ పద్ధతిని అవలంబిస్తోందని నిరూపిస్తున్నాయి. అందువల్ల, తొలగించిన ఓటర్ల పేర్లను వారి తొలగింపుకు గల కారణాలతో పాటు జాబితా చేసే ప్రత్యేక డేటాసెట్‌తో సహా బీహార్ SIR డేటాను ఇలాంటి ఫార్మాట్‌లో పంచుకోవాలని ECIని కోరాలి.
బీహార్ SIR విషయంపై సుప్రీంకోర్టు తదుపరి విచారణ అక్టోబర్ 7న జరగనుంది. ఈ ప్రక్రియపై స్టే విధించాలన్న పిటిషనర్ల డిమాండ్‌ను కోర్టు గతంలో తిరస్కరించినప్పటికీ, ఓటరు నమోదుకు ఆధార్‌ను 12వ అర్హత పత్రంగా చేర్చాలని, ముసాయిదా జాబితా నుండి తొలగించిన అన్ని ఓటర్ల పేర్లు,కారణాలను బహిరంగంగా పంచుకోవాలని ECIని ఆదేశించింది.
మరోవంక తొలగించిన 47 లక్షల మంది ఓటర్ల వివరాలను పంచుకోవడంలో ECI మరోసారి విఫలమైనందున, బీహార్ అసెంబ్లీ ఎన్నికల తేదీలను ప్రకటించే ముందు ECI సూక్ష్మ డేటాను పంచుకోవాలని పిటిషనర్లు కోర్టులో డిమాండ్ చేసే అవకాశం ఉంది.
