కాశ్మీర్‌లోని పహల్గామ్‌ బైసరన్ లోయలో గత నెల ఏప్రిల్ 22న ఒక భయంకరమైన ఉగ్ర దాడి జరిగింది. ముష్కరులు పర్యాటకులపై కాల్పులు జరిపారు, దీని ఫలితంగా 26 మంది మరణించారు. 20 మందికి పైగా తీవ్ర గాయాలపాలయ్యారు. ఈ కాల్పులు ఇటీవలి సంవత్సరాలలో పౌరులపై జరిగిన అత్యంత క్రూరమైన దాడులలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతోంది. ఈ ఘటనను జాతీయ, అంతర్జాతీయ సమాజాలు విస్తృతంగా ఖండించాయి.
తదనంతరం, ఈ హింసాత్మక చర్యకు బాధ్యులను జవాబుదారీగా ఉంచేందుకు… భారతదేశం సింధు జలాల ఒప్పందాన్ని నిలిపివేయడం, పాకిస్తాన్ దౌత్యవేత్తలను బహిష్కరించడం వంటి దౌత్యపరమైన చర్యలను తీసుకుంది. అయితే, దాని పర్యవసానంగా, నేరస్థులను కాకుండా, దానితో సంబంధం లేని కాశ్మీరీ విద్యార్థులను లక్ష్యంగా చేసుకుని మరొక నిశ్శబ్ద హింస చెలరేగింది, న్యాయం పేరుతో అన్యాయం చేసింది. మితవాద సంస్థలు చేసిన బెదిరింపులు దేశవ్యాప్తంగా కాశ్మీరీ విద్యార్థుల పట్ల శత్రుత్వాన్ని మరింత తీవ్రతరం చేశాయి. తత్ఫలితంగా, విద్యార్థులపై అనేక దాడులు జరిగాయి, దీనివల్ల చాలామంది శారీరక దాడులు, వేధింపులు, బెదిరింపులకు గురయ్యారు. గణనీయమైన సంఖ్యలో విద్యార్థులు తమ ఆతిథ్య నగరాల నుండి స్వరాష్ట్రానికి పారిపోయారు, దీని ఫలితంగా అనేక విశ్వవిద్యాలయాలు భద్రతా చర్యలు, హెల్ప్‌లైన్‌లతో సహా నిఘా వ్యవస్థలను రూపొందించాయి, ఇది విద్యార్థులను మరిన్ని దాడుల నుండి రక్షించడంలో సహాయపడుతుంది.
ఇది న్యాయం కాదు; ఇది సామూహిక శిక్ష,
కశ్మీరి విద్యార్థులపై దాడి నైతికంగా అసహ్యకరమైనది. ప్రాథమిక హక్కుల ఉల్లంఘనకు సూచన. వారు నేరాలకు శిక్షించడం న్యాయానికి అవమానం. తన ఆత్మను నిలుపుకోవాలనుకునే సమాజం ప్రతీకారానికి మించి, సామాజిక స్థితితో సంబంధం లేకుండా పౌరుల హక్కులను కాపాడాలి. ఈ కారణంగా, కాశ్మీరీ విద్యార్థులపై దాడులు సామాజిక ఐక్యతను బలహీనపరుస్తున్నాయని స్పష్టమైన సంకేతం. దానికి తోడు, ఈ హింసాత్మక చర్యలు అణగారిన వర్గాల పట్ల ద్వేషాన్ని, మరింత హింసను ప్రేరేపిస్తాయి.
అన్యాయాన్ని పరిష్కరించడానికి ఇదే ఉత్తమ మార్గం అనే ఆలోచనను బలోపేతం చేస్తాయి, ఇటువంటి ప్రతీకార దాడులు సమాజాలపై అపనమ్మకాన్ని కూడా సృష్టిస్తాయి. ఏకపక్షంగా ఒకే సమూహంపై శిక్ష విధించినప్పుడు, సమాజాల మధ్య నమ్మకం కరిగిపోవడం ప్రారంభమవుతుంది. తన ఆత్మను కాపాడుకోవాలనుకునే సమాజం ప్రతీకారానికి అతీతంగా ఎదగాలి. సామాజిక హోదాతో సంబంధం లేకుండా పౌరులందరీ హక్కులను కాపాడాలి. ‘దోషిగా నిరూపించే వరకు నిర్దోషి’ అని నమ్మాలి. ఈ కారణంగా కాశ్మీరీ విద్యార్థులపై దాడులు సామాజిక ఐక్యత బలహీనపడటానికి స్పష్టమైన సంకేతం. ఇంకా, ఈ హింసాత్మక చర్యలు ప్రతికూల ఉదాహరణను ఏర్పరుస్తాయి.
చట్టబద్ధంగా చెప్పాలంటే, ఈ దాడులు భౌతిక హింస, ద్వేషపూరిత నేరాలు, వివక్షకు సంబంధించిన భారతీయ చట్టాలను కూడా ఉల్లంఘిస్తాయి. ఈ హింసాత్మక చర్యలు చట్టవిరుద్ధం. ఈ చర్యలకు ప్రతిస్పందనగా హింస అనేది వాస్తవానికి వ్యక్తులపై ద్వేషపూరిత చర్యగా మారుతుంది.
మానవ గౌరవం అనేది ఒక ప్రాథమిక అంశం, ఏదైనా అనైతిక చికిత్స గౌరవం అనే భావనను ఉల్లంఘిస్తుంది. ఎందుకంటే ఇది వ్యక్తులను వ్యక్తులుగా మినహాయించి, వారి హక్కులు, ఎంపిక, మానవత్వం లేదా ఆకాంక్షలను పరిగణనలోకి తీసుకోకుండా వారిని బలిపశువులుగా భావిస్తుంది.
వీటన్నింటిలోనూ నైతిక కపటత్వం ఉంది, దీనిని కూడా తరచుగా నిర్లక్ష్యం చేస్తారు. సమాజం… శాంతి, సహనం, రాజ్యాంగబద్ధతను బోధిస్తుంది. అమాయక పోరాట యోధులు కాని వారిపై ప్రతీకారాన్ని సహిస్తుంది. ఈ ద్వంద్వ ప్రమాణం అందరికీ నిజమైన న్యాయం పట్ల బలహీనమైన నిబద్ధతను సూచిస్తుంది. మనం న్యాయాన్ని తీవ్రంగా తీసుకుంటే, అది అందరికీ సమానంగా వర్తింపజేయాలి. అప్పటి వరకు, న్యాయం సాధించలేనిదిగా ఉంటుంది. మన నైతిక విశ్వాసాలకు మన చర్యలకు మధ్య దూరం మరింత విస్తరిస్తుంది.
న్యాయం, ప్రతీకారం అనే భావనతో అమాయక విద్యార్థులపై దాడి చేయడం శాంతి, సహజీవనం,అంతర్జాతీయవాదం విలువలను ఉల్లంఘిస్తుంది, ఇది భారతదేశం గుర్తింపుగా అభివృద్ధిని హైలైట్ చేసింది. అవి నైతిక చట్టబద్ధతను క్షీణింపజేస్తాయి. దాని ప్రజాస్వామ్య గుర్తింపును దెబ్బతీస్తాయి.
2019లో జరిగిన పుల్వామా దాడి, ఉరి ఉద్రిక్తతల తర్వాత జరిగిన సంఘటనల తర్వాత కాశ్మీరీ విద్యార్థులపై ఇటీవల జరిగిన దాడులు ఆందోళనకరమైన నమూనాలో భాగం, ఈ సంఘటనలలో కాశ్మీర్ నుండి అమాయక పౌరులు అన్యాయంగా లక్ష్యంగా చేసుకున్నారు. జాతి యావత్తు దుఃఖిస్తున్న సమయంలో గౌరవం, హక్కులను నిలబెట్టడంలో ఈ పదేపదే వైఫల్యాలు ఇబ్బందికరమైన పరిస్థితిని సృష్టిస్తాయి. న్యాయం కోరే బదులు, సమాజం బలహీన వర్గాలను బలిపశువులుగా చేస్తూనే ఉంది, విభజనలను తీవ్రతరం చేస్తుంది. న్యాయ సూత్రాలనే దెబ్బతీస్తుంది.
బాధ, ప్రతీకారం పేరుతో అన్యాయం వృద్ధి చెందడానికి మనం అనుమతిస్తే ఎలా? అమాయకులను రక్షించడం, రాజ్యాంగ విలువలను కాపాడటం, హింసను తిరస్కరించడం మన సమిష్టి బాధ్యత. న్యాయం సాధ్యమే కాదు, అవసరం కూడా, దానికి ధైర్యం, వివేకం అవసరం. మనం కోపం, ఆగ్రహానికి అతీతంగా ఎదగాలి. ప్రతి పౌరుడి గుర్తింపుతో సంబంధం లేకుండా వారి గౌరవాన్ని కాపాడాలి. అప్పుడే మనం అందరికీ శాంతి, న్యాయం అందించగలం. మానవ గౌరవానికి కట్టుబడి, ఐక్య దేశంగా ముందుకు సాగగలం. మన సమాజ భవిష్యత్తు ఈ క్షణాలకు మనం ఎలా స్పందిస్తామనే దానిపై ఆధారపడి ఉంటుంది.
