‘ముస్లిం వెనుకబాటుతనం’ అనేది భారతదేశంలోని ప్రతి రాష్ట్రంలో ఒక చర్చనీయాంశం. ముస్లింలు సాధారణంగా నిరక్షరాస్యత, అవకాశాల లేకపోవడం కారణంగా పేదలుగా జీవిస్తున్నారనేది వాస్తవం.
జోయా హసన్, రీతు మీనన్ వారి ‘ఎ స్టడీ ఆఫ్ ముస్లిం ఉమెన్ ఇన్ ఇండియా’ అనే పుస్తకంలో “మతం అనేది విద్య పరంగా అత్యంత ముఖ్యమైన రంగాలలో ఒకటి. ముస్లింలు గత 75 సంవత్సరాల భారత స్వతంత్ర చరిత్రలో విద్యాపరంగా అత్యంత వెనుకబడిన సామాజిక-మత సమూహాలలో ఒకటిగా గుర్తింపు పొందారు” (Unequal Citizens: భారతదేశంలో ముస్లిం మహిళల అధ్యయనం, జోయా హసన్, రీతు మీనన్, ఆక్స్‌ఫర్డ్ యూనివర్సిటీ ప్రెస్, 2004).
ఇక సచార్ కమిటీ నివేదికను పరిశీలిస్తే…ముస్లింలు భారత సమాజంలో ఆర్థికంగా, విద్యాపరంగా మరియు సామాజికంగా అత్యంత వెనుకబడిన వర్గాలలో ఉన్నారు. సాధారణ జనాభాలో 70 శాతం మంది ముస్లిం పిల్లలు ప్రాథమిక పాఠశాలకు హాజరవుతున్నారని నివేదిక వెల్లడించింది, అయితే ముస్లిం విద్యార్థులలో డ్రాపౌట్ రేటు కూడా ఎక్కువగా ఉంది. పేదరికం, విద్య అందుబాటులో లేకపోవడం, వివక్షత ఈ అసమానతలకు కారణమని నివేదిక పేర్కొంది.
సచార్ కమిటీ కనుగొన్న ముఖ్యమైన విషయాలేమిటంటే…
-ముస్లింలలో అక్షరాస్యత రేటు 59.1%, ఇది జాతీయ సగటు 64.8% కంటే తక్కువ;
-ముస్లింలలో 4% కంటే తక్కువ మంది గ్రాడ్యుయేట్లు, డిప్లొమా హోల్డర్లు. జాతీయ సగటు7%.
-అండర్ గ్రాడ్యుయేట్ ప్రోగ్రామ్ కోసం చేరిన 25 మంది విద్యార్థులలో ఒకరు మాత్రమే ముస్లిం.
-పీజీలో చేరిన యాభై మంది విద్యార్థులలో ఒక్కరు ముస్లిం అని అంచనా.
-డిగ్రీలో చేరే ముస్లిం పురుషుల శాతం మహిళల కంటే తక్కువగా ఉండటం గమనించదగ్గ విషయం. సచార్ కమిటీ నివేదిక 2006 సంవత్సరంలో ప్రచురితమైంది.
ఇప్పుడు తాజా పరిస్థితిని పరిశీలిద్దాం…
మతపరమైన సమాజం, లింగం ఆధారంగా విద్యా స్థాయిలో 2011 భారత జనాభా లెక్కల ప్రకారం భారతదేశంలోని ముస్లింలలో 57.3% మంది అక్షరాస్యులు (అంటే భారతదేశంలోని ముస్లింలలో 42.7% మంది నిరక్షరాస్యులు, ముస్లిం జనాభాలో దాదాపు సగం మంది తమ పేరు చదవలేరు, రాయలేరు). ఇతర మైనారిటీలలో అక్షరాస్యత రేట్లు ముస్లింలతో పోలిస్తే చాలా ఎక్కువగా ఉన్నాయి, జైనులు 84.7%, తరువాత క్రైస్తవులు 74.3%, బౌద్ధులు 71.8%, సిక్కులు 67.5% ఉన్నారు. 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం జాతీయ అక్షరాస్యత 74.04%.
(2021 జనాభా లెక్కలు నిర్వహించలేదు కాబట్టి, తాజా అధికారిక డేటా అందుబాటులో లేదు).
పాఠశాలలో ముస్లిం విద్యార్థుల నమోదు: ఇప్పుడు పాఠశాలల్లో ముస్లిం విద్యార్థుల నమోదు, ప్రాథమిక స్థాయి నుండి మాధ్యమిక స్థాయి విద్యపై దృష్టి పెడదాం. 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం ముస్లింల మొత్తం జనాభా 14.22%.
| Enrolment of Muslim students into School (2021-22) | |||
| School Level | Male | Female | Average |
| Primary level (1st to 5th) | 15.40 | 15.90 | 15.65 |
| Upper Primary level (6th to 8th) | 13.90 | 15.00 | 14.45 |
| Secondary level (9th & 10th) | 11.90 | 13.40 | 12.65 |
| Higher Secondary level (11th & 12th) | 9.90 | 11.70 | 10.8 |
| Total | 12.77 | 14.00 | 13.38 |
Courtesy: The State of Muslim Education in India A Data-Driven Analysis, by Arun C Mehta (Chart 4, Page No. 22)
ఉన్నత విద్య కోసం ముస్లిం విద్యార్థుల నమోదు చాలా ఆందోళన కలిగించే విషయం. దీని అర్థం, భారతదేశంలో ఉన్నత విద్యను పొందడంలో ముస్లిం విద్యార్థులు ఎదుర్కొంటున్న సవాళ్లు చాలా ఉన్నాయి. ఎక్కువ మంది ముస్లిం విద్యార్థులు తక్కువ ఆదాయ కుటుంబాల నుండి రావడం, దిశానిర్దేశం లేకపోవడం, ఉన్నత విద్య ఖర్చును భరించడంలో ఇబ్బంది పడుతున్నారు. ఈ సమస్యలను పరిష్కరించడానికి, ఆర్థిక పరిమితులను ఎదుర్కొంటున్న అర్హులైన విద్యార్థులకు ఆర్థిక సహాయం, మద్దతు అందించడం చాలా అవసరం. ముస్లింలలో విద్యను అభ్యసించడానికి ఆర్థికం అడ్డంకిగా ఉండకూడదు; దానిని ముస్లిం సమాజమే నిర్ధారించుకోవాలి. వేరే మార్గం లేదు.
| Enrolment for Higher Education by different Categories of Students (2020-21) | |||
| Category | Male | Female | Total |
| Muslim (in Lakhs) | 9.55 | 9.67 | 19.22 |
| … | …. | …. | … |
| Total Students (in Lakhs) | 212.38 | 201.43 | 413.81 |
| Muslim Enrolment to Total Enrolment | 4.5 % | 4.8 % | 4.64 % |
Courtesy: The State of Muslim Education in India A Data-Driven Analysis, by Arun C Mehta (Table 31, Page No. 162)
పై డేటాను పరిశీలిస్తే… దేశంలో ముస్లింల విద్యా, సామాజిక స్థితి చాలా తక్కువగా ఉందని, దేశంలోని వివిధ ప్రాంతాలలో వివిధ స్థాయిలలో హెచ్చు తగ్గులు ఉన్నాయని స్పష్టంగా తెలుస్తుంది. 2006లో ఎంతో ఆసక్తిగా ఎదురుచూస్తున్న సచార్ కమిటీ నివేదిక, ‘భారతదేశంలో ముస్లింల విద్యా-సామాజిక స్థితి’ మాగ్నకార్టా ప్రచురించినప్పటి నుండి దాదాపు రెండు దశాబ్దాలు ముగిశాయి. గత దశాబ్దాలలో సంభవించిన సహజ మార్పుల కంటే పెద్దగా మెరుగుదల లేదని తాజా సర్వేలు చూపిస్తున్నాయి.
కాబట్టి, ప్రభుత్వ సంస్థల సహాయంతో సమన్వయంతో ముస్లిం సమాజం ఈ విషయాన్ని స్వయంగా చేపట్టాలి. స్వచ్ఛంద సంస్థలు మాత్రమే కాదు, ఉలేమాల నాయకత్వంలో, మసీదు కమిటీలతో కలిసి ముస్లింల విద్యా వ్యాప్తికి తోడ్పడాలి.
