లక్నో: ఉత్తరప్రదేశ్‌లో జరగనున్న పంచాయతీ ఎన్నికల కోసం అధికారులు సిద్ధం చేస్తున్న ఓటర్ల జాబితాలో భారీ ఓట్ల కుంభకోణం వెలుగులోకి వచ్చింది. మహోబా జిల్లా జైత్‌పూర్ గ్రామపంచాయతీ ముసాయిదా ఓటర్ల జాబితాలో ఒకే ఇంటి చిరునామా కింద ఏకంగా 4,271 మంది ఓటర్లు నమోదవ్వడం పెద్ద సంచలనంగా మారింది. ఈ గ్రామంలో మొత్తం ఓటర్ల సంఖ్య 16,069 కాగా, దాదాపు నాలుగో వంతు ఓటర్లు ఒకే ఇంటికి ట్యాగ్ కావడం స్థానికులను, ప్రజాప్రతినిధులను ఆశ్చర్యానికి గురి చేసింది. ఈ విషయాన్ని బూత్ స్థాయి అధికారులు ఇంటింటి సర్వే సందర్భంగా గుర్తించి ఉన్నతాధికారుల దృష్టికి తీసుకెళ్లారు.
“నా ఇంట్లో నాలుగు వేలకు పైగా ఓటర్లు ఉన్నారని బూత్ ఆఫీసర్ నాకు చెప్పినప్పుడు, అతను తమాషా చేస్తున్నాడని నేను అనుకున్నాను” అని దిగ్భ్రాంతి చెందిన ఇంటి యజమాని అన్నాడు. పొరుగువారు కూడా నమ్మలేక గుమిగూడారు. “గ్రామంలోని ప్రతి ఒక్కరినీ మేము వరుసలో ఉంచినా, వారు ఈ గదిలో సరిపోరు,” అని ఒకరు వ్యాఖ్యానించారు.
అయితే, ఎన్నికల అధికారులు దీనిని క్లరికల్ లోపం అని సరిపెట్టారు. ఇంటింటికీ తనిఖీల ద్వారా పేర్లను ధృవీకరించే పనిలో ఉన్న బూత్-స్థాయి అధికారులు (BLOలు), మూడు మొత్తం వార్డులను ఇంటి నంబర్ 803తో పొరపాటున జత చేసినట్లు కనుగొన్నారు.
“గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో, ఇంటి నంబర్లు చాలా అరుదుగా స్థిరంగా ఉంటాయి” అని అసిస్టెంట్ జిల్లా ఎన్నికల అధికారి R.P. విశ్వకర్మ వివరించారు. “డేటా ఎంట్రీ సమయంలో, ఒక చిరునామాకు ఎక్కువపేర్లు జతచేశారు. ఓటర్లు నిజమైనవారు, చిరునామా మ్యాపింగ్ మాత్రమే తప్పుగా జరిగింది.”
అదనపు జిల్లా మేజిస్ట్రేట్ కున్వర్ పంకజ్ సింగ్ ఇలా జరగడం కొత్తేమే కాదని అంగీకరించారు: “2021లో కూడా ఇలాంటి అసమతుల్యతలు కనిపించాయి. మేము వాటిని సరిదిద్దుతున్నాము.”
జైత్‌పూర్ మాత్రమే కాదు
ఈ తప్పిదం జైత్‌పూర్‌లోనే కాకుండా సమీపంలోని పన్వారీ పట్టణంలోనూ బయటపడింది. ఒక ఇంటిలో 243 మంది, మరో ఇంటిలో 185 మంది ఓటర్లు నమోదు కావడం అధికారుల నిర్లక్ష్యాన్ని బహిర్గతం చేసింది. ఈ అంశాన్ని మొదటగా గుర్తించిన సామాజిక కార్యకర్త చౌదరి రవీంద్ర కుమార్ మాట్లాడుతూ, “ఒకే ఇంట్లో వందల మంది ఓటర్లు వేర్వేరు కులాలకు చెందినవారు నమోదు కావడం వ్యవస్థపై నమ్మకాన్ని దెబ్బతీస్తుంది. ఇది ప్రభుత్వ యంత్రాంగం నిర్లక్ష్యానికి నిదర్శనం” అని ఆరోపించారు.
AI ఆడిట్, మనుషులపై అపనమ్మకం
కాగా, హాస్యాస్పదమైన విషయమేంటంటే గత సంవత్సరం AI సహాయంతో నిర్వహించిన ఆడిట్ మహోబా అంతటా లక్షకు పైగా నకిలీ లేదా అనుమానాస్పద ఓటర్లను గుర్తించింది – జైత్‌పూర్‌లో 24,000, పన్వారీలో 22,000, కబ్రాయిలో 46,000,చర్ఖరిలో 12,000 మంది ఉన్నారు.
దీనిని పరిష్కరించడానికి, రాష్ట్ర ఎన్నికల కమిషన్ 272 గ్రామ పంచాయతీలలో ఇంటింటికీ తనిఖీ కోసం 486 మంది BLOలు మరియు 49 మంది పర్యవేక్షకులను నియమించింది. ఇది సెప్టెంబర్ 29 వరకు కొనసాగుతుంది, ఆ తర్వాత డిసెంబర్ 5న డ్రాఫ్ట్ జాబితాలు విడుదల కానున్నాయి. మరణించిన వారి పేర్లు తొలగించనున్నారు, కొత్త ఓటర్లు చేర్చనున్నారు.
వ్యవస్థపై సన్నగిల్లుతున్న విశ్వాసం
“అధికారులు వేలాది మంది ఓటర్లను ఒకే గదిలో ఉన్నట్లు చూపినప్పుడు, ఇక మా ఓట్లు సురక్షితంగా ఉన్నాయని మేము ఎలా నమ్మగలం?” అని పన్వారీలోని ఒక గ్రామస్తుడు ప్రశ్నించాడు.
ఇప్పుడు ఓటరు జాబితాలు మేము మొత్తం గ్రామానికి ఆశ్రయం ఇస్తున్నామని చెబుతున్నాయని…. వేలాది మంది కనిపించని అద్దెదారులు నివసిస్తున్న ఇంటి యజమాని అన్నాడు. ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో “మేము ఇక్కడ నివసించలేకపోతున్నాము” అని ఆయన వాపోయాడు.
దిద్దుబాట్లు జరుగుతున్నాయని అధికారులు హామీ ఇస్తున్నారు. అయినప్పటికీ, చాలా మంది నివాసితులకు, 4,271 పేర్ల బరువున్న శిథిలమైన ఇంటిని చూడటం భారతదేశ ఓటర్ల జాబితాలో, అక్రమాలు జరుగుతున్నాయనే గుర్తు చేస్తుంది.
చాలామంది మహోబా కేసును కేవలం క్లరికల్ తప్పు కంటే ఎక్కువగా చూస్తారు. “ప్రజాస్వామ్యం ఒక రోజులో విచ్ఛిన్నం కాదు. అలాంటి లోపాలను విస్మరించినప్పుడు అది నెమ్మదిగా బలహీనపడుతుంది. తప్పు జాబితాలు దుర్వినియోగానికి ఆస్కారం కల్పిస్తాయి” అని రాజకీయ విశ్లేషకుడు వివేక్ త్రిపాఠి అన్నారు.
మరో విశ్లేషకుడు,సామాజిక కార్యకర్త రామ్ నారాయణ్ మాట్లాడుతూ ఇలాంటి తప్పుడు ఓటర్ల జాబితాలను చెదపురుగులతో పోల్చారు. “అవి మొదట చిన్నగా కనిపిస్తాయి, కానీ అవి నిశ్శబ్దంగా ప్రజాస్వామ్య పునాదిని తింటాయి” అని ఆయన హెచ్చరించారు.
నకిలీ ఎంట్రీల గురించి గ్రామస్తులు భయపడుతుండటంతో, మహోబా చేసిన తప్పు పెద్ద సమస్యలో భాగం కాదని నిరూపించడానికి రాష్ట్ర ఎన్నికల కమిషన్, స్థానిక అధికారులపై ఇప్పుడు ఒత్తిడి నెలకొంది.
ఆప్‌కు చెందిన సంజయ్ సింగ్ కూడా ఈ అంశాన్ని లేవనెత్తారు. “ఇది స్పష్టమైన ఓటు దొంగతనం కేసు. ఒకే ఇంట్లో 4,271 మంది ఓటర్లను ఎలా నమోదు చేసుకోవచ్చు? ఇటువంటి క్రమరాహిత్యాలు మన ప్రజాస్వామ్యంపై ప్రత్యక్ష దాడి. గోప్యత సాకుతో CCTV ఫుటేజ్‌ను విడుదల చేయడానికి ఎన్నికల కమిషన్ నిరాకరించడం మరిన్ని ప్రశ్నలను లేవనెత్తుతుంది. అటువంటి అక్రమాలు అదుపు లేకుండా పోతే, అది మన ఎన్నికల ప్రక్రియ సమగ్రత దెబ్బతింటుంది.”
