న్యూఢిల్లీ: ఢిల్లీలో జరిగిన ముస్లిం వ్యతిరేక అల్లర్లకు ఐదేళ్లు పూర్తవుతున్న తరుణంలో, 120 కేసుల్లో దాదాపు 80 శాతం నిర్దోషులుగా విడుదలయ్యారని ఒక నివేదిక వెల్లడించింది. బిబిసి హిందీలో పనిచేస్తున్న జర్నలిస్ట్ ఉమన్ పొద్దార్ 126 కేసులను విశ్లేషించి, 758 హింసకు సంబంధించిన నమోదైన ఎఫ్‌ఐఆర్‌ల స్థితిని తనిఖీ చేశారు. ఈ గణాంకాలు దేశాన్ని దిగ్భ్రాంతికి గురిచేశాయి.
ఈ మత హింసలో 53 మంది మరణించారు, వారిలో 40 మంది ముస్లింలు, పదివేల మంది గాయపడి నిరాశ్రయులయ్యారు. దేశాన్ని దిగ్భ్రాంతికి గురిచేసింది. ఐదు సంవత్సరాల తరువాత, కేవలం 50 కేసుల్లో మాత్రమే నిందితులను దోషులుగా ప్రకటించారు. ఆశ్చర్యకరంగా, 12 కేసుల్లో నిందితులు స్వయంగా ఒప్పుకున్నారు.
ఏప్రిల్ 2024లో, ఢిల్లీ అల్లర్ల కేసుల ప్రస్తుత స్థితిపై ఢిల్లీ పోలీసులు ఒక నివేదికను సమర్పించారు. 38% కేసులు దర్యాప్తులో ఉన్నాయని, 39% కేసులు విచారణలో ఉన్నాయని, 23% కేసులలో తీర్పు వెలువడిందని నివేదిక పేర్కొంది.
758 కేసుల్లో 62 హత్య కేసులను క్రైమ్ బ్రాంచ్ దర్యాప్తు చేసింది. నలుగురిని నిర్దోషులుగా విడుదల చేయగా, ఒకరిని మాత్రమే దోషిగా ప్రకటించారు. ప్రస్తుతం 15 కేసులు దర్యాప్తులో ఉండగా, 39 కేసులు కోర్టు విచారణలో ఉన్నాయి.
నిర్దోషులుగా విడుదల కావడానికి కారణమేమిటి?
దాదాపు 66 కేసులలో, అంటే 66% కేసులలో, పోలీసు అధికారులే సాక్షులుగా ఉన్నారు. అనేక కారణాల వల్ల పోలీసు అధికారుల ప్రకటనలను విశ్వసించలేమని కోర్టు ప్రకటించింది. ఆశ్చర్యకరంగా, 49 కేసుల్లో సాక్షులు తమ మునుపటి వాంగ్మూలాలను ఉపసంహరించుకున్నారు. ఢిల్లీ పోలీసులు సమర్పించిన కేసుకు అనుకూలంగా మాట్లాడలేదు. మరికొన్ని కేసులలో, పోలీసులు చెప్పిన సాక్షులు చెప్పే వాంగ్మూలాలు వాస్తవ విరుద్ధంగా ఉన్నందున వారిని విశ్వసించలేమని కోర్టు తీర్పు చెప్పింది.
15% కేసులలో, పోలీసులు సమర్పించిన వీడియోలను కోర్టు నమ్మదగినవిగా పరిగణించలేదు. సరైన దర్యాప్తు లేకుండానే చార్జిషీట్లు దాఖలు చేశారని, సాక్షుల వాంగ్మూలాలను విశ్వసించలేమని కోర్టు ఎత్తి చూపింది. పక్షపాతం కారణంగా నిందితుల పేర్లు పెట్టారని కోర్టు వ్యాఖ్యానించింది.
50 కి పైగా కేసుల్లో సరైన పోలీసు దర్యాప్తు లేకపోవడంపై కోర్టు దృష్టి సారించిన కారణంగా నిందితులు నిర్దోషులుగా విడుదలయ్యారు ఒక కేసులో, పోలీసులు సాక్ష్యాలను తారుమారు చేశారని కోర్టు ప్రకటించడం గమనార్హం.
మొత్తంగా ఈ పరిణామాలు దర్యాప్తు ప్రక్రియకు సంబంధించి తీవ్రమైన ఆందోళనలను రేకెత్తించాయి, ఢిల్లీ పోలీసుల విధానంలో గణనీయమైన లోపాలను వెల్లడించాయి. ముఖ్యంగా ముస్లిం సమాజంలో, వారు చట్టపరమైన ప్రక్రియ న్యాయం అందించడంలో విఫలమైందని భావిస్తున్నారు. అల్లర్ల సమయంలో హింస, విధ్వంసం జరిగినప్పటికీ, చాలా మంది నిందితులు స్వేచ్ఛగా తిరుగుతున్నప్పటికీ, దర్యాప్తులను నిరంతరం తప్పుగా నిర్వహించడం అన్యాయ భావనను మరింత తీవ్రతరం చేసింది.
