అంకారా: టర్కీ తన ఓడరేవులు, గగనతలాన్ని… ఇజ్రాయెల్ నౌకలు, విమానాలు రాకుండా మూసివేసింది. ఈ విషయాన్ని టర్కీ అత్యున్నత దౌత్యవేత్త తెలిపారు. ఈ నిషేధం “అధికారిక” విమానాలకు వర్తిస్తుందని దౌత్య వర్గాలు AFPకి తెలిపాయని చెప్పారు.
గాజాలో హమాస్‌పై ఇజ్రాయెల్ యుద్ధంతో టర్కీ,ఇజ్రాయెల్ మధ్య సంబంధాలు దెబ్బతిన్నాయి, ఇజ్రాయెల్ పాలస్తీనా భూభాగంలో “జాతిహత్య”కు పాల్పడిందని అంకారా ఆరోపించింది. గత సంవత్సరం మేలో అన్ని వాణిజ్య సంబంధాలను నిలిపివేసింది.
“మేము మా ఓడరేవులను ఇజ్రాయెల్ నౌకలు రాకుండా మూసివేసాము. ఇజ్రాయెల్‌కు ఆయుధాలు, మందుగుండు సామగ్రిని తీసుకెళ్లే కంటైనర్ నౌకలను మా ఓడరేవులలోకి ప్రవేశించడానికి మేము అనుమతించము. అంతేకాదు వారి విమానాలను మా గగనతలంలోకి ప్రవేశించడానికి మేము అనుమతించము” అని విదేశాంగ మంత్రి హకన్ ఫిడాన్ టెలివిజన్ ప్రసంగంలో తమ ఎంపీలకు చెప్పారు.
మంత్రి వ్యాఖ్యల గురించి వివరణ కోరినప్పుడు, టర్కిష్ దౌత్య వర్గాలు తమ వైమానిక ప్రాంతం “ఆయుధాలు తీసుకెళ్లే అన్ని విమానాలకు (ఇజ్రాయెల్‌కు), ఇజ్రాయెల్ అధికారిక విమానాలు సైతం రాకుండా మూసివేసామని” తెలిపాయి. అయితే
గగనతల ఆంక్షలు ఎప్పుడు అమల్లోకి వచ్చాయో వెంటనే స్పష్టంగా తెలియలేదు.
గత నవంబర్‌లో ఇజ్రాయెల్ అధ్యక్షుడి విమానం తన గగనతలం దాటడానికి టర్కీ నిరాకరించింది, దీని వలన అజర్‌బైజాన్‌లో జరిగిన COP29 వాతావరణ సమావేశ పర్యటనను రద్దు చేసుకోవలసి వచ్చింది.
మేలో, అంకారా ఓవర్‌ఫ్లైట్ హక్కులను నిరాకరించినట్లు వార్తలు రావడంతో ఇజ్రాయెల్ ప్రధాన మంత్రి బెంజమిన్ నెతన్యాహు బాకు పర్యటనను రద్దు చేసుకున్నారు.
వాణిజ్యం నిలిపివేత
ఈ మేరకు ఆగస్టు 22న అంకారా ఆమోదించిన కొత్త నిబంధనల ప్రకారం…ఇజ్రాయెల్ అతిపెద్ద షిప్పింగ్ సంస్థ అయిన ZIM… “ఇజ్రాయెల్‌కు సంబంధించిన సంస్థ యాజమాన్యంలో నిర్వహించే నౌకలను టర్కిష్ ఓడరేవుల్లో బెర్త్ చేయడానికి అనుమతించదని” తమకు సమాచారం అందిందని తెలిపింది.
ఈ సమాచారం న్యూయార్క్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ (NYSE)కి కూడా తెలిపారు. దీనిలో ZIM కొత్త నిబంధన “కంపెనీ ఆర్థిక, కార్యాచరణ ఫలితాలపై ప్రతికూల ప్రభావం చూపుతుందని” అంచనా వేస్తున్నట్లు హెచ్చరించింది. ఈ నిషేధం ఇజ్రాయెల్‌కు ఉద్దేశించిన సైనిక సరుకును మోసుకెళ్లే ఇతర నౌకలకు కూడా విస్తరించిందని అది తెలిపింది.
“విడిగా.. ఇజ్రాయెల్‌కు వెళ్లే సైనిక సరుకును తీసుకెళ్లే నౌకలను టర్కిష్ ఓడరేవులలో లంగరు వేయడానికి అనుమతించరు; దీనికి ప్రతిగా టర్కిష్ జెండా ఉన్న నౌకలను ఇజ్రాయెల్ ఓడరేవులలో లంగరు వేయడానికి నిషేధించారు.”
ఫిడాన్ వ్యాఖ్యలు నిషేధాన్ని బహిరంగంగా అంగీకరించిన మొదటి విషయం.”ఇతర ఏ దేశమూ ఇజ్రాయెల్‌తో వాణిజ్యాన్ని తెంచుకోలేదు” అని ఆయన గాజా సంక్షోభంపై జరిగిన అత్యవసర సమావేశంలో టర్కిష్ చట్టసభ సభ్యులతో అన్నారు.
టర్కిష్ అధికారులు ఇజ్రాయెల్‌తో అన్ని వాణిజ్య సంబంధాలను తెంచుకోవాలని పట్టుబట్టారు. గాజా యుద్ధం కొనసాగుతున్నంత కాలం సాధారణీకరణ ఉండదని ప్రతిజ్ఞ చేశారు.
కానీ కొంతమంది టర్కిష్ ప్రతిపక్ష వ్యక్తులు అంకారా వాణిజ్యాన్ని కొనసాగించడానికి అనుమతిస్తున్నారని ఆరోపించారు, ముఖ్యంగా టర్కీ గుండా వెళ్ళే బాకు-టిబిలిసి-సెహాన్ (BTC) పైప్‌లైన్ ద్వారా అజర్‌బైజాన్ నుండి చమురు రవాణాను అనుమతించడం ద్వారా – టర్కీ ఇంధన మంత్రిత్వ శాఖ “పూర్తిగా విఫలమైందని” అన్నారు.
అజర్‌బైజాన్ చాలా కాలంగా ఇజ్రాయెల్‌కు ప్రధాన చమురు సరఫరాదారులలో ఒకటిగా ఉన్నప్పటికీ, ఈ సంవత్సరం దాని కస్టమ్స్ వెబ్‌సైట్‌లో ప్రచురించిన డేటా ప్రకారం ఇజ్రాయెల్‌ను బాకు నుండి చమురు కొనుగోలు చేసే దేశాలలో ఒకటిగా చూపించలేదని ఇజ్రాయెల్‌కు చెందిన హారెట్జ్ వార్తాపత్రిక ఈ సంవత్సరం ప్రారంభంలో నివేదించింది.
