పాట్నా : బీహార్ రాబోయే అసెంబ్లీ ఎన్నికలకు సిద్ధమవుతుండగా, రాజకీయ చర్చలో కొత్త పదం ‘దామాద్’ రాజకీయాలు ఆధిపత్యం చెలాయిస్తున్నాయి. ఈసారి దృష్టి వంశపారంపర్య రాజకీయ ఆరోపణల నుండి, ప్రముఖ రాజకీయ నాయకుల అల్లుళ్ళు రాష్ట్ర కమిషన్లు, బోర్డులలో కీలక పదవులకు నియమితులవడం ఆకస్మిక ప్రాముఖ్యతగా మారింది. ఈ ఊహించని ధోరణి ప్రతిపక్షాల నుండి రాజకీయ చర్చ, విమర్శలకు దారితీసింది.
కుటుంబ ఆధారిత రాజకీయాలకు వ్యతిరేకంగా చాలా కాలంగా బలమైన వైఖరిని కొనసాగిస్తున్న ముఖ్యమంత్రి నితీష్ కుమార్, ఇప్పుడు తన ఇటీవలి నియామకాలపై ప్రశ్నలను ఎదుర్కొంటున్నారు. ఆశ్చర్యకరంగా, రాష్ట్ర ప్రభుత్వం అగ్ర రాజకీయ నాయకుల అల్లుళ్ళను రాష్ట్ర సంస్థలలో ముఖ్యమైన పదవులను కట్టబెట్టింది. ఈ నియామకాలు… ముఖ్యంగా ఎన్నికలు దగ్గర పడుతున్న కొద్దీ, పక్షపాత వైఖరి ఆరోపణలకు దారితీశాయి.
ఈ నియామకాల నుండి ప్రయోజనం పొందుతున్న వారిలో కేంద్ర మంత్రి, హిందుస్తానీ అవామ్ మోర్చా చీఫ్ జితన్ రామ్ మాంఝీ అల్లుడు దేవేంద్ర మాంఝీ కూడా ఉన్నారు. దేవేంద్రను బీహార్ రాష్ట్ర షెడ్యూల్డ్ కుల కమిషన్ వైస్-ఛైర్‌పర్సన్‌గా నియమించారు. ఇది రాష్ట్ర రాజకీయాల్లో మాంఝీ కుటుంబం ప్రభావాన్ని పెంచుతుంది – అతని కోడలు దీపా మాంఝీ ఇప్పటికే ఇమామ్‌గంజ్ నుండి ఎమ్మెల్యేగా ఉన్నారు. మాంఝీ స్వయంగా కేంద్ర మంత్రిగా పనిచేస్తున్నారు.
అదేవిధంగా, దివంగత రామ్ విలాస్ పాశ్వాన్ అల్లుడు, కేంద్ర మంత్రి చిరాగ్ పాశ్వాన్ బావమరిది అయిన మృణాల్ పాశ్వాన్‌ను అదే కమిషన్‌కు బీహార్ రాష్ట్ర షెడ్యూల్డ్ కుల కమిషన్ చైర్‌పర్సన్‌గా నియమించారు. పాశ్వాన్ కుటుంబం నిరంతర రాజకీయ ఔచిత్యం, ప్రభావానికి నిదర్శనంగా ఆయన చేరికను భావిస్తారు.
మూడవ ముఖ్యమైన నియామకం బీహార్ క్యాబినెట్ మంత్రి అశోక్ చౌదరి అల్లుడు సయాన్ కునాల్. కునాల్‌ను బీహార్ రాష్ట్ర మత ట్రస్ట్ బోర్డు సభ్యుడిగా చేశారు. ఇక్కడ ఆసక్తికర విషయం ఏంటంటే చౌదరి కుమార్తె శాంభవి కూడా చిరాగ్ పాశ్వాన్ పార్టీకి చెందిన పార్లమెంటు సభ్యురాలు. ఇది కుటుంబం పెరుగుతున్న రాజకీయ పరిధిని మరింత నొక్కి చెబుతుంది.
ఈ నియామకాలు ప్రతిపక్షాల నుండి తీవ్ర విమర్శలను పొందాయి. ఆర్జేడీ నాయకుడు తేజస్వి యాదవ్ నితీష్ కుమార్‌ను విమర్శించారు, ఈ అల్లుళ్లను ఒక్కొక్కటిగా కమిషన్లలో ఉంచే బదులు, ముఖ్యమంత్రి వారి కోసం ప్రత్యేక “జమై కమిషన్”ను ఏర్పాటు చేసి ఉండాలని వ్యంగ్యంగా సూచించారు. ఒకప్పుడు వంశపారంపర్య రాజకీయాలను తీవ్రంగా విమర్శించిన నితీష్ ఇప్పుడు ఎన్నికలకు ముందు బంధుప్రీతి తరంగంగా కనిపించే దానికి ఎలా అధ్యక్షత వహిస్తున్నారని తేజస్వి ప్రశ్నించారు.
ఈ నియామకాల రాజకీయ చిక్కులు ముఖ్యమైనవి. ఈ వ్యక్తులను కమిషన్లు, బోర్డులలోకి చేర్చడం ద్వారా, పాలక కూటమి ఎన్నికల టిక్కెట్ల కోసం అంతర్గత పోటీని తగ్గించవచ్చు, తద్వారా వారు రాబోయే ఎన్నికలలో పోటీ చేయకుండా నిరోధించవచ్చు. అదే సమయంలో, ఇది రాజకీయంగా అనుసంధానంగా ఈ కుటుంబాలకు వారి ప్రభావాన్ని కొనసాగించే లేదా బలోపేతం చేసే అధికారిక పాత్రలను అందిస్తుంది.
నితీష్ కుమార్ ఈ ఆరోపణలను బహిరంగంగా ప్రస్తావించనప్పటికీ, ఈ నియామకాలు బీహార్‌లో ఎన్నికలకు ముందు కథనాలను తిరస్కరించలేని విధంగా మార్చాయి. ప్రచార కాలం వేడెక్కుతున్న కొద్దీ, దామాద్ బీహార్ సంక్లిష్ట రాజకీయ గతిశీలతను పరిశీలించే కొత్త దృక్పథంగా మారింది.
