న్యూఢిల్లీ: లోక్‌సభ ఎన్నికల తర్వాత పార్లమెంటులో ఒక అరుదైన దృశ్యం ప్రజాస్వామ్యవాదులను బాగా ఆకట్టుకుంటోంది. ప్రతిపక్షం బలమైన గొంతుకగా మారంది. గత పదేళ్లలో ఎన్నడూ లేనివిధంగా బడ్జెట్ సెషన్‌లో విచిత్రమైన దృగ్విషయం కనబడింది.
2014 నుండి అజ్ఞాతంలో ఉన్న ప్రతిపక్ష పార్టీలు ఇప్పుడు ఉత్సాహంగా ఉన్నాయి. ఇది ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోడీ, హోం మంత్రి అమిత్ షాలకు చికాకు తెప్పిస్తోంది.
ప్రతిపక్ష పార్టీలు పోరుబాట పట్టాయి. తమాషా ఏంటంటే.. వారిని ఎలా కట్టడి చేయాలనే విషయంలో మోదీ, షా తలలు పట్టుకుంటున్నారు.
ప్రభుత్వానికి రక్షణ కల్పించేందుకు ప్రిసైడింగ్ అధికారులను ఉపయోగించుకునే వ్యూహం ద్వారా గత రెండు సార్లు BJP విజయవంతమైంది, ప్రత్యేకించి గతంలో ఎన్నడూ లేని విధంగా విపక్ష సభ్యుల్ని సస్పెండ్ చేయటమే కాదు, దాదాపు మొత్తం ప్రతిపక్షాలను లక్ష్యంగా చేసుకున్నారు.
కానీ 18వ లోక్‌సభలో బలాబలాలు… ఆరోగ్యకరమైన ప్రజాస్వామ్యానికి తెరతీశాయి. దీంతో అధికార పక్ష వ్యూహం ఫలించలేదు. ప్రత్యర్థి ఇండియా కూటమి బీజేపీ మెజారిటీకి కొద్ది దూరంలోనే ఉంది. గత 10 ఏళ్లలో లాగా తానే తన బాస్ అని చెప్పుకోవడంలో మోడీ ప్రవృత్తిక బ్రేకులు వేయాల్సి వస్తోంది.
దారుణం ఏమిటంటే, మొత్తం విపక్షాన్ని సస్పెండ్ చేసి, బిల్లులను క్షణికావేశంలో ఆమోదించే ‘గుజరాత్ మోడల్’ జాడ లేకుండా పోయింది. ఇది మోడీకి ఒక భారీ షాక్, ఇది బిజెపి వైపు నుండి ఆత్మపరిశీలన అవసరం.
ప్రజాస్వామ్యం గురించి పెద్దగా మాట్లాడే మోడీ హయాంలో ఇది జరిగే అవకాశం లేదు, కానీ తన వ్యతిరేకులను దాదాపు ‘చెదపురుగులు’గా పరిగణిస్తుంది.
చంద్రబాబు నాయుడు, నితీష్ కుమార్ అందించిన అండదండలు ఉన్నాయి, కానీ ఇద్దరు NDA నాయకులు మోడీ 3.0 ప్రభుత్వాన్ని పూర్తిగా ఉపయోగించుకుంటున్నారని 2024-25 బడ్జెట్ నుండి స్పష్టంగా తెలుస్తుంది, ఇది ఆంధ్ర, బీహార్‌లకు అనుకూలంగా వ్యవహరించిందని ప్రతిపక్షాలు ఆరోపిస్తున్నాయి. మరోవంక ఉత్తరప్రదేశ్‌తో సహా మహారాష్ట్ర, హర్యానా, జార్ఖండ్, ఢిల్లీ వంటి రాష్ట్రాల్లో అసెంబ్లీ ఎన్నికలు ముంచుకొస్తున్నాయి.
దీంతో బీజేపీని డిఫెన్స్‌లో పడేయడానికి ఎన్నికలు జరగనున్న రాష్ట్రాల్లో విపక్షాలకు కీలకంగా మారనుంది. NDA మిత్రపక్షాల మధ్య ‘ఫెవికాల్ బంధం’ ఉందని JDU నాయకుడు, కేంద్ర మంత్రి లాలన్ సింగ్ నొక్కిచెప్పినప్పటికీ, మోడీ గత ప్రభుత్వాలకు , మోడీ 3.0కి మధ్య వ్యత్యాసం రోజురోజుకు స్పష్టంగా మారుతోంది.
మొన్నటికిమొన్న నీతిఆయోగ్‌ సమావేశానికి విపక్ష ముఖ్యమంత్రులు బహిష్కరించారు. అయితే ఈ కీలకమైన సమావేశానికి బీహార్ ముఖ్యమంత్రి నితీష్ కుమార్ గైర్హాజరయ్యారు. మరి దీనిని ‘ఫెవికాల్ బాండ్’ అని పిలవవచ్చా? అన్న సందేహం రాక మానదు.
నితీష్ కుమార్‌కు అత్యంత సన్నిహితుడైన బీహార్‌లోని బ్యూరోక్రాట్‌లలో ఒకరిపై ఇటీవల ED దాడి చేసింది, ఇది రాజకీయ వర్గాల్లో ప్రకంపనలు సృష్టించింది.
ఇక పార్లమెంటు కార్యకలాపాలను గమనిస్తే కొత్త ప్రభుత్వానికి ఇబ్బంది రోజురోజుకు పెరుగుతోంది. కొత్త, యువ నాయకులు తమదైన శైలిలో ప్రభుత్వాన్ని ధైర్యంగా విమర్శిస్తున్నారు.
గత దశాబ్దంలో ప్రతిపక్షాలపై మోడీ చేసిన దుర్మార్గపు దాడులు వారిని బలంగా, నిలకడగా మార్చాయి. ‘డరో మత్’ సందేశం విపక్షాలకు బూస్ట్‌లా పనికొస్తోంది. మరోవంక ప్రతిపక్షాల నుండి నిరంతర దాడి బిజెపి అగ్రనేతలకు అసలు మింగుడపడటం లేదు.
స్వతంత్ర భారతదేశంలో అధికార పక్షం పదే పదే ఎగతాళి చేసి “పప్పు” అని పిలిచే వ్యక్తి… ఈరోజు ప్రతిపక్ష నాయకుడి కుర్చీని ఆక్రమించుకోవడం మోడీ-షాలకు గిట్టడం లేదు. లోక్‌సభలో రాహుల్‌ మాట్లేందుకు ఇప్పడు తగినంత సమయం దొరుతుకుంది. అధికారం పక్షం అతని మాటలను ఇప్పుడు వినక తప్పదు.
లోక్‌సభ ఎన్నికలలో స్మృతి ఇరానీ ఓడిపోవడం, అది కూడా గాంధీ కుటుంబానికి చెందిన “గుమాస్తా” అని ఆమె స్వయంగా ట్యాగ్‌ ఇచ్చిన వ్యక్తి చేతిలో పరాభవం పాలైనందుకు పాలకపక్షం విలపిస్తూ ఉండాలి.
లోక్‌సభ స్పీకర్ ఓం బిర్లా విపక్షాల తీరుతో అసహనానికి గురవుతున్నారు. వివాదాస్పద బిర్లా రెండవసారి స్పీకర్ పదవిలో కూర్చున్నా కూడా…ఈసారి ప్రతిపక్షాలను ఎదుర్కోవడంలో తరచుగా తడబడుతున్నారు.
మొత్తంగా మోడీ-షాలు మౌనంగా వుండే వారు కాదు. అందువల్ల, ఈ బడ్జెట్ సెషన్‌తో పాటు తదుపరి సెషన్ కూడా వారి మనసులో ఏముందో వెల్లడించే అవకాశం ఉంది.