హైదరాబాద్: హైదరాబాద్: బ్యాంకు లింకేజీ లేకుండా వంద శాతం గ్రాంటుగా ప్రతి అర్హత కలిగిన దళిత కుటుంబానికి రూ.10 లక్షల సహాయాన్ని అందిస్తూ తెలంగాణ ప్రభుత్వం అమలు చేస్తున్న దళితబంధు పథకం దేశానికే ఆదర్శంగా నిలిచింది. ముఖ్యమంత్రి కెసిఆర్ మానసపుత్రికగా రూపుదిద్దుకున్న ఈ పథకం 2021-22లో ప్రారంభమయ్యింది.
దళితుల సామాజిక, ఆర్థిక సాధికారత కోసం రాష్ట్ర ప్రభుత్వం 2022-23 ఆర్థిక సంవత్సరంలో 2.82 లక్షల మంది అర్హులైన లబ్ధిదారులకు దళిత బంధు పథకాన్ని వర్తింపజేయనుంది. ఈ ఏడాది నవంబర్ 20 వరకు రాష్ట్రంలో 31,000కు పైగా అర్హత కలిగిన కుటుంబాలు ఈ పథకం ద్వారా లబ్ధి పొందాయి.
రాష్ట్ర ప్రభుత్వం 2021-22లో దళితబంధు కోసం రూ. 3,100 కోట్లు విడుదల చేసింది. ఈ సంవత్సరం రాష్ట్రవ్యాప్తంగా ఈ పథకం అమలు కోసం మరో రూ.17,700 కోట్లు ఖర్చు చేస్తోంది. 2021-22లో 118 అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాల్లో ప్రతి అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం నుండి దాదాపు 100 మంది చొప్పున1,800 కుటుంబాలకు ప్రయోజనం కలిగించాలని ప్రభుత్వం ఆదేశించింది. ఇంతవరకు 10 వేల 803 మంది లబ్దిదారులకు సహాయం మంజూరు చేశారు. ఈ సంవత్సరం మొత్తం 31 వేల మంది లబ్దిదారులకు రూ.10 లక్షల చొప్పున మంజూరు చేశారు. ఇందుకు గాను రూ.4,441 కోట్ల ప్రొవిజన్‌ను ప్రభుత్వం కల్పించింది. ఇందులో రూ.3,100 కోట్లను జిల్లాలకు ప్రభుత్వం విడుదల చేసింది.
2022-23లో ప్రతి అసెంబ్లీ నియోజకవర్గంలో 1500 యూనిట్ల ద్వారా దళిత కుటుంబాలకు రూ.17,700 కోట్లను కేటాయించడం జరిగింది. దీని ద్వారా 2 లక్షల 82 వేల మంది లబ్దిదారులకు ప్రయోజనం కల్పించనున్నారు. రాబోయే రోజుల్లో ఈ పథకాన్ని మరింత సమర్థవంతంగా అమలు చేయాలని ప్రభుత్వం కార్యాచరణ రూపొందించింది.
దళిత బంధు రక్షణ నిధి ఏర్పాటు చేసి ఆపద సమయంలో ఆదుకునేందుకు ఈ పథకాన్ని బలోపేతం చేయడం జరిగింది. అందులో భాగంగా దళిత బంధు లబ్దిదారుడు రూ.10 వేలు, రాష్ట్ర ప్రభుత్వం మరో రూ.10 వేలు రక్షణ నిధికి జమచేయడం జరుగుతోంది.
కరీంనగర్ జిల్లా హుజూరాబాద్ నియోజకవర్గంలో పైలట్ ప్రాజెక్టుగా ప్రతి దళిత కుటుంబానికి రూ. 10 లక్షల సహాయం అందించారు. ఫలితంగా కరీంనగర్‌లో లగేజీ దుకాణ కార్మికులను దళిత బంధు యజమానులుగా మార్చింది. ఆర్థికంగా నిలదొక్కుకున్నారు. జీవనోపాధి కల్పించకున్నారు. 15,402 మంది లబ్దిదారులకు దీని వల్ల ప్రయోజనం కల్గింది.
ఒక్క హుజూరాబాద్ నియోజకవర్గంలోనే దాదాపు 15,402 దళిత కుటుంబాలు లబ్ధి పొందాయి. చాలా మంది లబ్ధిదారులు క్యాబ్‌లను కొనుగోలు చేస్తే, ఇతరులు డైరీ, ఫుడ్ ప్రాసెసింగ్ యూనిట్లు మరియు తినుబండారాలు కాకుండా ట్రాక్టర్లు, మెడికల్ షాపులు మరియు ఎరువుల దుకాణాలతో సహా అనేక రకాల జీవనోపాధి అవకాశాలను ఎంచుకుంటున్నారు.
అదేవిధంగా మధిర, తుంగతుర్తి, అచ్చంపేట, జుక్కల్ నియోజకవర్గాల్లో కూడా అమలు చేసిన ఈ పథకం కింద వాసలమర్రి గ్రామ పంచాయతీ పరిధిలో సుమారు 75 కుటుంబాలు లబ్ధి పొందాయి, ఇందులో 4,808 మంది లబ్ధి పొందారు. చాలా మంది లబ్దిదారులు క్యాబ్‌లు నడిపేందుకు కార్లు కొనుగోలు చేశారు. కొందరు ట్రాక్టర్లు, మందుల షాపులు, ఎరువుల దుకాణాలు నెలకొల్పుకున్నారు. మరికొందరు పాలు, పాల ఉత్పత్తులను విక్రయిస్తున్నారు. ఇంకొందరు ఆదాయం వచ్చే వృత్తులను ఎంచుకున్నారు.
ఈ పథకాన్ని సమర్థవంతంగా అమలు చేసేందుకు కార్యాచరణ ప్రణాళిక సిద్ధం చేయాలని ముఖ్యమంత్రి కే చంద్రశేఖర్‌రావు ఇప్పటికే అధికారులను ఆదేశించారు. దశాబ్దాలుగా కొనసాగుతున్న వివక్షకు స్వస్తి పలికి, ఈ పథకం ద్వారా దళితులు లబ్ధి పొందేలా ప్రగతిపథంలో పయనించేలా చూడాలని సీఎం అధికారులను ఆదేశించారు.