న్యూఢిల్లీ: భారత ప్రధానిగా నరేంద్ర మోదీ వరుసగా మూడోసారి ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు. అయితే సంకీర్ణ ప్రభుత్వ అధినేతగా ఆయన ప్రమాణ స్వీకారం చేయడం ఇదే తొలిసారి. మోడీతో పాటు 30 మంది కేబినెట్ మంత్రులు, 36 మంది సహాయ మంత్రులు, స్వతంత్ర బాధ్యతలు కలిగిన ఐదుగురు సహాయ మంత్రులు సహా మొత్తం 71 మంది మంత్రులు కూడా ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు.
కేంద్ర మంత్రివర్గంలో భారతీయ జనతా పార్టీ (బిజెపి) అగ్రనేతలు రాజ్‌నాథ్ సింగ్, అమిత్ షా, నితిన్ గడ్కరీ ఉండగా, పార్టీ అధ్యక్షుడు జెపి నడ్డా కొత్తగా మంత్రివర్గంలో చేరారు. బీజేపీ అధ్యక్షుడిగా నడ్డా పదవీకాలం ఈ నెలతో ముగియనుంది.
2024 లోక్‌సభ ఎన్నికల్లో 240 సీట్లు గెలుచుకున్న బీజేపీ సొంతంగా మెజారిటీకి దూరమైంది, తద్వారా ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేయడానికి నేషనల్ డెమోక్రటిక్ అలయన్స్ (NDA)లోని దాని మిత్రపక్షాలపై ఆధారపడాల్సి వచ్చింది. రెండు కీలకమైన మిత్రపక్షాలు – తెలుగుదేశం పార్టీ (టిడిపి), జనతాదళ్ (యునైటెడ్) వరుసగా 16, 12 స్థానాలతో ఉన్నాయి. తదనుగుణంగా రెండు పార్టీలకు మాత్రమే రెండు బెర్త్‌లు ఇచ్చారు.
టీడీపీకి చెందిన కింజరాపు రామ్మోహన్ నాయుడు కేబినెట్ మంత్రిగా, చంద్రశేఖర్ పెమ్మసాని సహాయ మంత్రిగా ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు. జెడి(యు) నుంచి రాజీవ్ రంజన్ సింగ్ క్యాబినెట్ మంత్రిగా ప్రమాణ స్వీకారం చేయగా, రామ్ నాథ్ ఠాకూర్ సహాయా మంత్రిగా నియమితులయ్యారు.
లోక్ జనశక్తి పార్టీ (రామ్ విలాస్), బీహార్ మాజీ ముఖ్యమంత్రి జితన్ రామ్ మాంఝీ (సెక్యులర్) హిందుస్తానీ అవామ్ మోర్చా (సెక్యులర్), కర్ణాటక మాజీ ముఖ్యమంత్రి హెచ్‌డి కుమారస్వామి, జనతాదళ్ (సెక్యులర్) నుండి చిరాగ్ పాశ్వాన్‌తో సహా బీహార్‌కు చెందిన ఇతర మిత్రపక్షాలు కూడా క్యాబినెట్ బెర్త్‌లు ఇచ్చారు.
కొత్త మంత్రి మండలిలో నితిన్ గడ్కరీ, ఎస్. జైశంకర్, నిర్మలా సీతారామన్, పీయూష్ గోయల్, సర్బానంద సోనోవాల్, వీరేంద్ర కుమార్, ప్రహ్లాద్ జోషి, గిరిరాజ్ సింగ్, జ్యోతిరాద్ధియ సింధియా, అశ్విని వైష్ణవ్, ధర్మేంద్ర ప్రధాన్, భూపేంద్ర ప్రధాన్ వంటి పలువురు మాజీ మంత్రులు ఉన్నారు. గజేంద్ర సింగ్ షెకావత్, అన్నపూర్ణా దేవి, కిరెన్ రిజిజు, హర్దీప్ సింగ్ పూరి, మన్సుఖ్ మాండవియా, జి. కిషన్ రెడ్డి, రావ్ ఇంద్రజీత్ సింగ్, అర్జున్ రామ్ మేఘ్వాల్ మంత్రులయ్యారు.
బిజెపి మాజీ ముఖ్యమంత్రులు శివరాజ్ సింగ్ చౌహాన్,మనోహర్ లాల్ ఖట్టర్‌లకు కూడా కేబినెట్‌లో స్థానం కల్పించింది. ధర్మేంద్ర ప్రధాన్‌ను కేంద్ర మంత్రివర్గంలో చేర్చుకోవడంతో, ఆయనను ఒడిశా కొత్త ముఖ్యమంత్రిగా నియమిస్తారనే ఊహాగానాలకు తెరపడింది. 2000 నుండి అధికారంలో ఉన్న నవీన్ పట్నాయక్ నేతృత్వంలోని బిజూ జనతాదళ్ ప్రభుత్వం రెండు దశాబ్దాల పాటు కొనసాగిన ఒడిశా అసెంబ్లీలోని 147 సీట్లలో 78 స్థానాలను గెలుచుకున్న తర్వాత బిజెపి రాష్ట్రంలో మొదటిసాగిరగా ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేయనుంది.
- ఒక్క ముస్లిం మంత్రి కూడా ప్రమాణస్వీకారం చేయలేదు.
- ఎన్సీపీకి క్యాబినెట్ బెర్త్ లేదు
భారతదేశంలోని రెండు అతిపెద్ద రాష్ట్రాలు – ఉత్తరప్రదేశ్, మహారాష్ట్రలలో బిజెపి ఎక్కువ సీట్లు పొందకపోవడంతో ఆ ప్రభావం కొత్త మంత్రిమండలిలోనూ కనిపించింది. పార్టీ చీలికలు, పేరు చిహ్నల మార్పులు, కేంద్ర దర్యాప్తు సంస్థల దాడులను చూసిన మహారాష్ట్రలో, కాంగ్రెస్, నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ (శరద్ పవార్), శివసేన (ఉద్ధవ్ బాలాసాహెబ్ థాకరే)లతో కూడిన మహావికాస్ అఘాడి 48 సీట్లలో 30 గెలుచుకున్నారు.
అజిత్ పవార్ నేతృత్వంలోని నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ (ఎన్‌సిపి)కి మంత్రి పదవి నిరాకరించారు. ఎన్టీఏ ప్రభుత్వంలో బీజేపీ ఇవ్వజూపిన సహాయమంత్రి (స్వతంత్ర హోదా) పదవిని భాగస్వామ్య పార్టీ ఎన్సీపీ నేత ప్రఫుల్ పటేల్ తిరస్కరించారు. కేంద్రంలో ఇప్పటికే ఒకసారి కేబినెట్ మంత్రిగా పనిచేసిన తాను సహాయమంత్రి పదవిని తీసుకోవడం అంటే స్థాయిని తగ్గించుకోవడమేనని ప్రఫుల్ పటేల్ పేర్కొన్నారు.
ఇదే విషయాన్ని బీజేపీ అగ్ర నాయకత్వానికి తెలపగా, మరో ప్రత్యామ్నాయం దొరికే వరకు వేచి ఉండాలని తనను కోరారని వివరించారు. భవిష్యత్తులో జరిగే విస్తరణలో ఎన్సీపీకి కేబినెట్ హెూదా- పదవి లభిస్తుందని మహారాష్ట్ర డిప్యూటీ సీఎం ఫడ్నవీస్ చెప్పారు. పార్లమెంట్‌లో ఎన్సీపీకి ఇద్దరు సభ్యులున్నారు. రాజ్యసభలో ప్రఫుల్ పటేల్, లోక్‌సభలో సునీల్ తత్కారే సభ్యులుగా ఉన్నారు.
“కేంద్ర ప్రభుత్వంలో క్యాబినెట్ మంత్రిగా పనిచేశాం, స్వతంత్ర బాధ్యతతో సహాయ మంత్రిని తీసుకోవడం మాకు సరైనది కాదు. కాబట్టి మేము కొన్ని రోజులు వేచి ఉండటానికి సిద్ధంగా ఉన్నామని, అయితే మాకు కేబినెట్ మంత్రిత్వ శాఖ కావాలని మేము వారికి (బిజెపి) చెప్పాము, ”అని ప్రఫుల్ పటేల్ అన్నారు.
తర్వాత పటేల్ స్వయంగా విలేఖరులతో మాట్లాడుతూ తమ మధ్య పొత్తు చెక్కుచెదరలేదని, అయితే సహాయ మంత్రిగా బాధ్యతలు స్వీకరించడం తనకు “పతనావస్థ” అని అన్నారు.
“మా పార్టీకి స్వతంత్ర బాధ్యతలు కలిగిన రాష్ట్ర మంత్రి పదవి వస్తుందని గత రాత్రి మాకు సమాచారం అందింది… నేను ఇంతకు ముందు కేంద్ర ప్రభుత్వంలో క్యాబినెట్ మంత్రిగా పనిచేశాను, కనుక ఇది నాకు డిమోషన్ కింద లెక్క. మేము బిజెపి నాయకత్వానికి సమాచారం ఇచ్చాము. వారు కొన్ని రోజులు వేచి ఉండమని ఇప్పటికే మాకు చెప్పారు, వారు నష్ట నివారణ చర్యలు తీసుకుంటారన్న నమ్మకం ఉందని ఆయన అన్నారు..
కాగా, మహారాష్ట్రలో బీజేపీ శివసేనకు చెందిన ప్రతాప్‌రావు జాదవ్‌కు సహాయ మంత్రిగా బాధ్యతలు అప్పగించింది.
యూపీలో మిత్రపక్షాలకు కేబినెట్ బెర్త్‌లు లేవు
దశాబ్దం తరువాత ఉత్తరప్రదేశ్‌లో పార్టీ ఘోర పరాజయాన్ని చవిచూసిన కారణంగా బీజేపీ, దాని మిత్రపక్షాలైన ఆర్‌ఎల్‌డి, అప్నా దళ్ (సోనీలాల్)లకు కేబినెట్ బెర్త్ ఇవ్వలేదు. రాష్ట్రీయ లోక్‌దళ్ (ఆర్‌ఎల్‌డి)కి చెందిన జయంత్ చౌదరి, అప్నా దళ్ (సోనీలాల్)కి చెందిన అనుప్రియ పటేల్‌లకు సహాయ మంత్రులుగా బాధ్యతలు అప్పగించారు.
ఉత్తరప్రదేశ్‌లో ఇండియా కూటమికి ఉన్న 43 సీట్లతో పోల్చితే చివరి లెక్కింపులో NDA (BJP-RLD) కేవలం 36 సీట్లు మాత్రమే గెలుచుకుంది. సమాజ్‌వాదీ పార్టీ ఒంటరిగా 37 సీట్లు గెలుచుకోగా, బీజేపీ 33, కాంగ్రెస్ 6, ఆర్‌ఎల్‌డీ 2, అప్నా దళ్ (సోనీలాల్) 1, ఆజాద్ సమాజ్ పార్టీ 1 స్థానాల్లో విజయం సాధించాయి.