హైదరాబాద్: వర్షాలు లేనప్పుడు తెలంగాణలో నీటికి కరువు రాకుండా చూడాలన్న సీఎం కేసీఆర్ దీర్ఘకాలిక వ్యూహంలో భాగంగా కాళేశ్వరం లిఫ్ట్ ఇరిగేషన్ ప్రాజెక్ట్ నిర్మించిన విషయం తెలిసిందే. ఇప్పుఉ దీని ద్వారా గోదావరికి జలకళ వచ్చింది. వర్షాభావ పరిస్థితుల్లో కూడా రాష్ట్రంలోని రిజర్వాయర్లు, వరద కాల్వలు, చెరువులు నిండుగా నీళ్లతో తులతూగుతున్నాయి. ముఖ్యంగా గోదావరి ప్రధాన ఉపనదులలో ఒకటైన ప్రాణహిత ప్రాజెక్టులో నీటిమట్టం పెరుగుతోంది.
ప్రాణహిత నుంచి లక్ష్మీ బ్యారేజీ (మేడిగడ్డ)లోకి 1.38 లక్షల క్యూసెక్కుల ఇన్ ఫ్లో వస్తుండడంతో వరద మట్టం మరింత పెరిగే అవకాశం ఉంది. 1,09,078 చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణంలో భారతదేశంలో ఏడవ అతిపెద్ద ప్రాణహిత సబ్ బేసిన్ కాళేశ్వరం లిఫ్ట్ ఇరిగేషన్ స్కీమ్ ప్రధాన వనరుగా ఉంది.
బుధవారం మేడిగడ్డ బ్యారేజీకి చెందిన ఆరు వరద గేట్లను ప్రాజెక్టు అధికారులు ఎత్తారు. ఒకట్రెండు రోజుల్లో వరద ఉధృతి మరింత పెరిగే పక్షంలో మరిన్ని గేట్లు తెరిచే అవకాశం ఉంది. బ్యారేజీలో పూర్తిస్థాయి నీటి నిల్వ 16 టీఎంసీలకు గాను 13 టీఎంసీల లైవ్ స్టోరేజీని కొనసాగిస్తున్నారు.
సరస్వతి బ్యారేజీ వద్ద లైవ్ స్టోరేజీ, లిఫ్ట్ పథకం యొక్క స్టేజ్ II, స్థూల నిల్వ సామర్థ్యం 11 TMCకి వ్యతిరేకంగా 8.5 TMC వద్ద నిర్వహించబడుతోంది. పార్వతి బ్యారేజీ స్థూల సామర్థ్యం 9 టీఎంసీలకు గాను 7 టీఎంసీల ప్రత్యక్ష నిల్వ ఉంది. మేడిగడ్డ వద్ద ఐదు పంపులు, సుందిళ్ల, అన్నారంలో నాలుగు పంపులు నడుస్తున్నాయి.
ప్రాణహిత
కాళేశ్వరం ఎత్తిపోతల పథకం మినహా రాష్ట్రంలోని ఏ ఇతర నీటిపారుదల ప్రాజెక్టుకు గోదావరి మరియు కృష్ణా బేసిన్‌లలో ఇన్‌ఫ్లోలు రాలేదు. గోదావరిపై శ్రీరాంసాగర్‌ ప్రాజెక్టుకు కూడా ఇంతవరకు పెద్దగా ఇన్‌ఫ్లోలు రాలేదు. ఈ నెల ప్రారంభంలోనే బాబ్లీ ప్రాజెక్టు గేట్లు ఎత్తివేయగా, ఎస్‌ఆర్‌ఎస్‌పికి నీరు మాత్రం చేరడం లేదు.
కాళేశ్వరం నుంచి ఎస్‌ఆర్‌ఎస్‌పీ 2.7 టీఎంసీలు
కాళేశ్వరం లిఫ్ట్ ఇరిగేషన్ పథకం నుండి ఈ వారంలో ఇప్పటివరకు 2.7 TMC నీటిని SRSP లోకి పంప్ చేశారు. రుతుపవనాలు ప్రారంభమైన తర్వాత సీజన్‌లో మొదటి రెండు నెలల్లో ఆయకట్టులో సాగునీరు మరియు తాగునీటి అవసరాలను తీర్చడానికి దానిపై ఆధారపడి సాగునీటి వనరులకు అందించేందుకు కాళేశ్వరం లిఫ్ట్ ఇరిగేషన్ స్కీమ్ నుండి 20 TMC నీటిని లిఫ్ట్ చేయాలని నిర్ణయించారు.
ఇన్‌ఫ్లోలు పెరగడంతో ఎస్‌ఆర్‌ఎస్‌పికి నీటి పంపింగ్‌ను రోజుకు 0.25 టిఎంసిల నుండి రోజుకు అర టిఎంసికి పెంచారు. KLIS ఇంజనీర్ ఇన్ చీఫ్ ఎన్ వెంకటేశ్వర్లు ప్రకారం, ప్రాజెక్ట్ ఆయకట్టులోని వాస్తవ అవసరాన్ని పరిగణనలోకి తీసుకొని పంపింగ్ కార్యకలాపాలు కొనసాగుతాయి.
ఎల్లంపల్లిలో 20 టీఎంసీల స్థూల నిల్వ సామర్థ్యంతో పోలిస్తే 14 టీఎంసీల లైవ్ స్టోరేజీ కొనసాగిస్తారని, దాదాపు అన్ని నీటిపారుదల ప్రాజెక్టులు ఎలాంటి అవసరాలనైనా తీర్చేందుకు సరిపడా నిల్వ స్థాయిని కలిగి ఉన్నాయని ఆయన అన్నారు.
రంగనాయక సాగర్ నిండిపోయింది
సిద్దిపేట, సిరిసిల్ల, జనగాం జిల్లాల్లో విస్తరించి ఉన్న ఆయకట్టు రైతులకు సంతోషాన్ని కలిగిస్తూ రంగనాయక సాగర్ ప్రాజెక్టు కూడా కాళేశ్వరం లిఫ్ట్ ఇరిగేషన్ ప్రాజెక్టునుంచి ఎత్తిపోసిన జలాలతో నిండింది. స్థూల నిల్వ సామర్థ్యం 3 TMCలకు వ్యతిరేకంగా ప్రాజెక్టులో ప్రత్యక్ష నిల్వ 2.7 TMC కంటే తక్కువగా ఉంది. ప్రాజెక్టు కింద 1.10 లక్షల ఎకరాలకు పైగా సాగునీరు అందుతుంది.
3.5 టీఎంసీల స్థూల నిల్వ సామర్థ్యం ఉన్న అన్నపూర్ణ జలాశయం కూడా ఎఫ్‌ఆర్‌ఎల్‌కు చేరింది. ఎస్‌ఆర్‌ఎస్‌పి పునరుజ్జీవన పథకానికి 1.5 టిఎంసిల నీటిని పంపింగ్ చేస్తున్నారు.