కేంద్ర బడ్జెట్‌లో తెలంగాణపై వివక్ష

హైదరాబాద్: కేంద్ర బడ్జెట్ లో తెలంగాణకు మరోసారి మొండి చేయి చూపించారు. ఎప్పటిలాగే ఈసారి కూడా కేంద్ర ప్రభుత్వం తెలంగాణ పట్ల వివక్ష కొనసాగించింది.

అభివృద్ధి, సంక్షేమ పథకాలకు కేంద్ర ఇవ్వాల్సిన నిధులను ఇవ్వకుండా తెలంగాణపై శీతకన్ను వేసింది. దీని కారణంగా 2023-24లో తెలంగాణ రాష్ట్రానికి దాదాపు రూ.35,000 కోట్ల నుంచి రూ.40,000 కోట్ల వరకు నిధుల కొరత ఉంటుందని అంచనా.

ఇక కేంద్ర ప్రాయోజిత పథకాలకు నిధుల కోతలు కూడా రాష్ట్రాన్ని ఇబ్బందులకు గురిచేయనున్నాయి. ఉదాహరణకు, మహాత్మా గాంధీ జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పథకం (MGNREGS) కోసం నిధులు 2022-23లో రూ. 89,400 కోట్ల నుండి 2023-24 నాటికి రూ. 60,000 కోట్లకు తగ్గించారు.

అదేవిధంగా, పేదలకు ఆహార భద్రత పథకాలలో భారీ కోతలు విధించారు, కేటాయింపులు 2022-23లో రూ.2,87,194 కోట్ల నుండి 2023-24 నాటికి రూ.1,97,350 కోట్లకు తగ్గాయి.

గతేడాది బడ్జెట్‌లో దేశవ్యాప్తంగా మంజూరైన 157 మెడికల్ కాలేజీల్లో ఒక్కటి కూడా తెలంగాణకు ఇవ్వలేదు. ఈ ఏడాది కూడా ప్రకటించిన 157 నర్సింగ్ కాలేజీల్లో ఒక్కటి కూడా తెలంగాణకు రాలేదు.

ఆంధ్రప్రదేశ్ పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టంలో హామీ ఇచ్చినట్లుగా, వెనుకబడిన ప్రాంతాల అభివృద్ధికి తెలంగాణకు రూ.1,350 కోట్లు రావాల్సి ఉంది. అయితే ఎగువ భద్ర ప్రాజెక్టు కోసం కర్ణాటకలోని కరువు పీడిత, వెనుకబడిన ప్రాంతాల అభివృద్ధికి రూ.5,300 కోట్లు మంజూరు చేసినా తెలంగాణ రాష్ట్రానికి మాత్రం నిధులు కేటాయించలేదు. కర్నాటకలో త్వరలో ఎన్నికలు జరగనున్నందున పక్షపాతం చూపించారనే విమర్శలు వస్తున్నాయి.

‘‘పార్లమెంటు రూపొందించిన చట్టం ప్రకారం తెలంగాణకు రావాల్సిన నిధులు ఇవ్వడానికి బదులు మరికొద్ది నెలల్లో ఎన్నికలు జరగనున్న కర్ణాటకకు ప్రాధాన్యత ఇచ్చారు. ఇది పూర్తిగా పక్షపాత వైఖరి” అని ఆర్థిక మంత్రి టి హరీష్ రావు అన్నారు, మైనారిటీలకు కూడా 2022-23లో రూ.5,020 కోట్ల కేటాయింపులు ఉండగా ఇప్పుడు రూ.3,097 కోట్లకు తగ్గించారు.

స్థూల పన్ను ఆదాయంలో సెస్‌లు, సర్‌ఛార్జీల వాటాను 10 శాతానికి మించకుండా చూడాలని బడ్జెట్‌కు ముందు హరీష్‌రావు చేసిన బలమైన వాదనను కూడా కేంద్రం పట్టించుకోలేదు.

‘‘వసూలు చేసిన మొత్తం పన్నుల్లో 41 శాతం రాష్ట్రాలకు కేటాయించాలని 15వ ఆర్థిక సంఘం కేంద్రానికి సిఫారసు చేసింది. కానీ కేంద్రం ఇప్పుడు 2022-23 కోసం సవరించిన బడ్జెట్ అంచనాల్లో ఈ సిఫార్సులను ఉల్లంఘించింది. 2022-23లో కేంద్ర పన్నుల వసూళ్లు రూ.33,68,858 కోట్లుగా అంచనా వేయగా, ఇప్పుడు రాష్ట్రాల వాటా రూ.10,21,488 కోట్లుగా అంచనా వేయబడింది, ఇది కేంద్రం వసూలు చేసిన మొత్తం పన్ను ఆదాయంలో 30.4 శాతం మాత్రమే అన్నారు హరీశ్ రావు.

రాష్ట్రాలకు తిరిగి ఇవ్వని మరిన్ని సెస్సులు, సర్‌చార్జీలు విధించడం ద్వారా కేంద్రం రాష్ట్రాల ఆదాయానికి గండికొడుతోందని ఆయన ఎత్తిచూపారు. కేంద్ర ప్రాయోజిత పథకాల్లో రాష్ట్రాల వాటాను పెంచామని కేంద్రం పేర్కొంటుండగా, వాస్తవానికి అలాంటి పథకాల సంఖ్యను తగ్గించింది.

15వ ఆర్థిక సంఘం సిఫారసుల మేరకు స్థానిక సంస్థలకు నిధులు కచ్చితంగా విడుదల చేయాల్సి ఉంది. పట్టణ స్థానిక సంస్థలకు రూ.22,908 కోట్లు ప్రతిపాదించగా, సీతారామన్ గ్రామీణ, పట్టణ స్థానిక సంస్థలకు కోత విధించి తీవ్ర అన్యాయం చేశారని హరీశ్ రావు మండిపడ్డారు. 2022-23 బడ్జెట్ అంచనాలలో కేంద్రం 34.4 శాతం కోత విధిస్తూ రూ.15,026 కోట్లకు సవరించింది. గ్రామీణ స్థానిక సంస్థలకు ప్రతిపాదించిన బడ్జెట్ అంచనాలను 2022-23లో రూ.46,513 కోట్ల నుంచి రూ.41,000 కోట్లకు తగ్గించారు.