న్యూఢిల్లీ: కేంద్ర హోంమంత్రి అమిత్ షా మణిపూర్‌లో పర్యటనకు ముందు, అక్కడ మతపరమైన హింస మరోసారి చెలరేగింది, మైతీ గ్రూపు – ఆరంబై టెంగోల్‌కు చెందిన ముష్కరులు ఫైలెంగ్‌మోలాలో ఇద్దరు కుకీ-జో డిఫెన్స్ వాలంటీర్లను కాల్చిచంపారు. మృతులు కమ్లెన్‌సట్ లుంకిమ్ (25), కమ్మిన్‌లాల్ లుఫెంగ్ (23) కాంగ్‌పోక్పి జిల్లా వాసులుగా గుర్తించారు.
మణిపూర్‌లోని రెండు లోక్‌సభ స్థానాలకు ఏప్రిల్ 19, ఏప్రిల్ 26న ఎన్నికలు జరగునున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలో నేడు రాష్ట్రానికి హోం మంత్రి అమిత్ షా ఎన్నికల ప్రచారానికి రానున్నారు. దీనికి రెండు రోజుల ముందు ఈ సంఘటన జరిగింది. 2023 మే 29న చివరిసారిగా మణిపూర్‌లో పర్యటించిన తర్వాత షా మణిపూర్‌కు వెళ్లడం ఇదే తొలిసారి. అదే సంవత్సరం మే 3న చెలరేగిన జాతి హింస చెలరేగింది.
ఇంఫాల్ ఈస్ట్‌లోని మోయిరంగ్‌పూర్‌లోని మెయిటీ ఆధిపత్య గ్రామాలకు సమీపంలో ఉన్న కాంగ్‌పోక్పిలోని కము సైచాంగ్ గ్రామంలో తాజా వివాదం ప్రారంభమైందని నివేదికలు చెబుతున్నాయి. మైతీలు ఎక్కువగా లోయలో నివసిస్తున్నారు, అయితే కుకీ-జో వంటి గిరిజన సమూహాలు ప్రక్కనే ఉన్న కొండలలో నివసిస్తాయి.
“తుపాకీ కాల్పులు జరిగిన ప్రాంతం రెండు జిల్లాల్లోని కుకీ, మైతీ గ్రామాల మధ్య సరిహద్దు. ఇది రెండు వైపులా ఉన్న గ్రామంలోని అటవీ ప్రాంతంలో జరిగింది. కాల్పులు జరిగిన కొండలపైకి భద్రతా బలగాలు చేరుకున్నాయి. ప్రస్తుతం పరిస్థితి అదుపులో ఉంది’’ అని అధికారిక వర్గాలు హిందుస్థాన్ టైమ్స్‌కి తెలిపాయి.
మే 3, 2023 నుండి, కొండలలో కుకీ-జో , మైతీ కమ్యూనిటీల మధ్య ఘర్షణలకు దారితీసింది
మణిపూర్ రాష్ట్ర జనాభాలో మైతీలు దాదాపు 53% మంది ఉన్నారు, అయితే గిరిజనులు, ఎక్కువగా నాగాలు మరియు కుకీలు, దాదాపు 40% మంది ఉన్నారు. వీరు ఎక్కువగా కొండలలో నివసిస్తున్నారు.
శుక్రవారం తౌబల్ జిల్లాలోని హీరోక్ గ్రామంలో రెండు వర్గాల సాయుధ వాలంటీర్ల మధ్య జరిగిన ఘర్షణలో ఒక పౌరుడు గాయపడిన సంఘటన తర్వాత సోమవారం కాల్పులు జరిగినట్లు టైమ్స్ ఆఫ్ ఇండియా నివేదించింది. కొంతమంది చొరబాటుదారులు ఒక గ్రామంపై దాడి చేసిన తర్వాత కాల్పులు గంటపాటు కొనసాగాయి. గత వారం గురువారం కూడా కక్చింగ్ జిల్లాలోని పల్లెల్ సమీపంలో సాయుధ గుంపు ఒక సా మిల్లుకు నిప్పంటించినప్పుడు కూడా ఇలాంటి హింస జరిగింది.
ఆదివారం హింసాకాండ తర్వాత, కుకీ-జో ఇంటెలెక్చువల్ కౌన్సిల్ (WKZIC) ఇద్దరు కమ్యూనిటీ వాలంటీర్లను హతమార్చినట్లు దృవీకరించింది. దీనికి భారత సైన్యం,సరిహద్దు భద్రతా దళం (BSF) బీహార్ రెజిమెంట్, అరాంబై టెంగోల్, UNLF “సంయుక్త బృందం” అని బాధ్యత వహించాలని ఆరోపించింది. సాంగ్‌ఫెల్ గ్రామంలో మెయిటీ తీవ్రవాదులు కుకీ భూమిని లాక్కోవడం, అక్రమ ఇసుక మైనింగ్ విచారించే ప్రక్రియలో కుకీ వాలంటీర్లు మరణించారని పేర్కొంది.
“దురదృష్టవశాత్తూ, వారు కము సైచాంగ్, సాంగ్‌ఫెల్ గ్రామం మధ్య దారిలో మైతీ మిలిటెంట్లచే మెరుపుదాడికి గురయ్యారు; కాల్పుల సంఘటన ఉదయం 8:30 – 10:30 గంటలకు మధ్య జరిగింది; కేంద్ర భద్రతా (బీహార్ రెజిమెంట్) సిబ్బంది మైతీ మిలిటెంట్ల పక్షాన నిలిచారు. ఇద్దరు వాలంటీర్లను చంపిన కుకీలకు వ్యతిరేకంగా మోర్టార్లను కాల్చడం ప్రారంభించారు, ”అనికుకీ-జో ఇంటెలెక్చువల్ కౌన్సిల్ (WKZIC) తెలిపింది, మృతదేహాలు “అమానవీయంగా” హింసించారని తెలిపింది.
కుకీ-జో కౌన్సిల్ కూడా కుకి గ్రామస్తుల హక్కులను “రక్షించాలని ” హోం మంత్రికి విజ్ఞప్తి చేసింది, భద్రతా కారణాల దృష్ట్యా ఈ సంఘటన జరిగిన తర్వాత కుకీలు తమ గ్రామాలను వదిలివెళుతున్నారు.